Slotwoord
Samenvattend kunnen wij constateren, dat wij
doende zijn het aantrekken van gelden zoda
nig te organiseren, dat wij mee kunnen in de
concurrentie, die op dit punt voortdurend
sterker wordt. Daartoe behoort de bereidheid
tot een steeds sterkere coördinatie van de
werkzaamheden van de plaatselijke banken en
de centrale bank, een aansprekende publici
teit en een politiek van steeds meer ter plaatse
aanwezig willen zijn. Daartoe behoort ook, dat
de punten van contact met de cliënten worden
uitgebreid.
Bij de kredietverlening zien wij een sterke toe
neming van de activiteiten, die ondersteund
wordt door de uitbreiding van wat wij zouden
kunnen noemen de institutionele kredieten,
hetzij mogelijk gemaakt door overheidsgaran-
ties in de sectoren van landbouw en woning
bouw of door het instrument van de krediet
verzekering in alle sectoren van de bedrijfs-
financiering en van het consumptieve krediet.
Het grote hedendaagse probleem van het land
bouwkredietwezen in Nederland, maar ook
buiten onze landsgrenzen - het werd de vo
rige week met dezelfde woorden gesteld door
een Belgische collega op een bijeenkomst van
het internationale landbouwkrediet - is de toe
nemende veelvormigheid van onze activiteiten.
De wijzigingen, die zich voltrekken in de so
ciale structuur van het platteland, de wijzi
gingen in het levenspatroon als gevolg van de
algemene stijging van het welvaartsniveau, het
streven om de evenredige stijging van de in
komens in en buiten de landbouw te waarbor
gen, stellen zware eisen, ook aan het land
bouwkrediet. De ontwikkeling die het land
bouwkrediet doormaakt, waardoor het in staat
Is om aan die eisen te voldoen, stelt ons voor
grote vraagstukken. Deze hebben betrekking
op de geleidelijke uitbreiding van activiteiten
en op de aanpassing van de vormen waarin het
dienstbetoon op financieel gebied wordt ver
leend, maar ook op het vraagstuk van de re
actiesvan de andere financiële instellingen, die
op gelijk of aanverwant terrein werkzaam zijn.
Enerzijds willen wij onze specialisatie op de
sectoren van land- en tuinbouw trouw blijven;
daartoe behoort, dat wij onze kennis van deze
sector steeds zullen moeten verdiepen als
mede onze gevoeligheid voor de problemen
van de landbouw. Anderzijds zal de toenemen
de veelvormigheid van onze activiteiten moe
ten leiden tot een betere verdeling van de
risico's en een relatieve verlaging van de
bedrijfskosten, dat wil zeggen van het percen
tage van de kosten uitgedrukt in de omzetten.
Ziedaar een korte samenvatting van de moei
lijke omstandigheden, waarvoor de leiding van
het landbouwkredietwezen in ons land, even
als elders in West-Europa, zich ziet gesteld,
indien zij - zoals terecht van haar mag worden
verwacht - bewogen wordt door sociaal ge
voel en door de wil om een positieve factor te
blijven in de economische groei, die allerwe
gen wordt beoogd. Hetgeen ik heb gezegd
duidt op de ingewikkeldheid van de doelstel
lingen en van de te nemen beslissingen. Het
toont ook aan dat wij ons niet kunnen verlaten
op verkregen posities, doch dat wij wars van
iedere eenkennigheid - ik zeg het mijn Belgi
sche collega gaarne na - bezeten zullen moe
ten zijn van het streven naar een hogere effi
ciënte krachtdadigheid in de organisatie van
ons werk.
Dit is de uitdaging waarvoor wij ons gesteld
zien.
271
