vaststellen, dat de verbetering van de bedrijfs
winst voor een deel veroorzaakt werd door de
stijging van de rentemarge en anderdeels door
de groei van het bedrijf. Er is reden om aan te
nemen, dat dit jaar geen stijging van de rente
marge te zien zal geven. De verlaging van de
debetrentetarieven met procent, die medio
vorig jaar werd toegepast ten aanzien van
hypothecaire uitzettingen, wettigt de veron
derstelling, dat eerder een daling dan een
stijging van het leningrendement mag worden
verwacht. De dekking van de stijgende kosten
zal derhalve geheel moeten komen uit de groei
van de uitzettingen en omzetten. Bij een groei
zoals die op grond van de ontwikkelingen in de
eerste maanden verwacht mag worden, zou de
rente- en provisiewinst dit jaar stijgen met
ruim 9 miljoen. Daarmee zal dan, evenals
in 1967, de toeneming van de bedrijfskosten
vrijwel geheel gedekt worden door de toe
neming van de rente- en provisieopbrengst
tengevolge van de groei van het bedrijf.
Voor de centrale bank verwachten wij een
gelijk bedrijfsresultaat als het vorig jaar, ook
indien de belastingafdracht iets hoger zou uit
vallen.
Automatisering
Een verdere groei van omzet en bedrijvigheid
bij de boerenleenbanken zal mede worden be
gunstigd door de stimulansen die uitgaan van
de verdere ontwikkeling van de bankgirocen
trale en de betaalcheque. Maar deze ontwik
keling gaat ook gepaard met veel extra kosten.
Het is dringend noodzakelijk dat wij ons met
de handelsbanken bezinnen op maatregelen
om deze kostenstijging, die met name verbon
den is aan de ontwikkeling van het cheque
verkeer, te beperken. Ik denk daarbij aan de
mogelijkheid te streven naar een machinaal
verwerkbaar chequeformulier. Ook zou in
overweging kunnen worden genomen, het ge
bruik van de cheque aan een minimumbedrag
te binden. Het gebruik van de cheque voor
bedragen van bijvoorbeeld minder dan vijf
gulden is bedrijfseconomisch niet verant
woord. De kosten van aanmaak en verwerking
van de cheques liggen daarvoor te hoog.
Ik zei reeds dat het aantal gezinsrekeningen
in onze organisatie een onstuimige groei ver
toont. De inschakeling van deze gezinsreke
ningen in het rekeningschema en de toene
ming van het aantal girale overboekingen heb
ben veel arbeid gevergd van de boerenleen
banken en van de centrale bank. Geconsta
teerd kan echter worden, dat de afwikkeling
bevredigend is verlopen. De groei van het aan
tal gezinsrekeningen en de daarmee samen
hangende groei van het gehele girale verkeer,
dwingt de centrale bank en de boerenleen
banken, zich steeds meer te bezinnen op een
verdergaande automatisering van het girale
betalingsverkeer.
In het afgelopen jaar heeft de centrale bank
voor een aantal boerenleenbanken de rente
berekening in rekening-courant overgenomen
door deze te doen plaatsvinden via de com
puter. Dit was weer een uitbreiding van de
dienstverlening, nadat al een begin was ge
maakt met het inbrengen in de computer van
de spaarbankadministratie van een reeks boe
renleenbanken en nadat de loonadministratie
van het merendeel van de aangesloten banken
was overgenomen. Een verdere uitbreiding
van de service aan boerenleenbanken werd
belemmerd door de relatief geringe computer
capaciteit van de centrale bank en door de
269
