VAN DE BOEKENPLANK
Geef uw zoon de ruimte, door ir. H. T. Tjallema,
drs. S. Cuperus, drs. J. G. A. Dorresteyn, mr.
A Bok en W. P. de longe, Uitgeversmaat
schappij C. Misset nv, Doetinchem, 1968, 147
blz„ f 5,90.
De ruimte die deze vijf schrijvers willen geven
aan de zonen van de lezers, heeft betrekking
op de bedrijfsopvolging in de landbouw. Daar
mee hebben deze heren een gevoelige plek
aangeroerd. Hoe talrijk zijn immers de pro
blemen die met de bedrijfsoverneming ge
paard gaan. Vaak spelen er allerlei gevoelig
heden en soms zelfs narigheden een rol,
soms al ruimschoots voor het zover is dat
het bedrijf kan worden overgenomen. Zo
bijvoorbeeld de vraag of aan medewerken
de zoons loon moet worden uitgekeerd, of
er een vorm van samenwerking moet wor
den geschapen als aanloop naar de bedrijfs
overneming, of er een verantwoorde over-
nemingsprijs en een sluitende financiering
voor de jonge boer kan worden gevonden. Zo
zijn er nog talrijke andere vraagstukken waar
vrijwel elk boerengezin op een gegeven mo
ment mee te maken krijgt. De schrijvers zijn
uitgegaan van de behoefte van de agrariërs
naar een eenvoudig geschreven, maar op de
praktijk gericht boekje over deze vraagstuk
ken en dat is een verdienste.
Na een inleiding door ir. H. T. Tjallema be
schrijft drs. S. Cuperus in 18 pagina's enkele
economische problemen bij de bedrijfsopvol
ging, waarbij de gedachte van bedrijfsaanpas-
sing als middel tot inkomensvergroting cen
traal staat.
Drs. J. G. A. Dorresteyn beschrijft in de daarop
volgende 42 pagina's talrijke financieringspro
blemen die bij de bedrijfsoverneming een rol
zouden kunnen spelen. Bij elke bedrijfsover
neming vormt immers de financiering het sleu
telprobleem. Met name dit gedeelte zal daar
om voor vele agrariërs en vooral voor vele be
heerders van boerenleenbanken welkome lec
tuur zijn.
Een zo belangrijke gebeurtenis als de defini
tieve bedrijfsoverneming heeft ook gevolgen
op het gebied van het huwelijksgoederenrecht
evenals op het terrein van successiewet en
registratiewet. Deze gevolgen hangen ten dele
af van de juridische vorm waarin de bedrijfs
overneming plaatsvindt. Al deze onderwerpen
worden op een duidelijke wijze behandeld
door mr. A. Bok, die daarmee 58 pagina's van
het boek voor zijn rekening neemt. In de res
terende 14 pagina's wordt aandacht geschon
ken aan de fiscale gevolgen van de bedrijfs
overneming. Deze worden op een heldere
wijze toegelicht door de heer W. P. de Jonge.
Het geheel overziend kunnen wij zeggen dat
het feit dat deze problematiek door een vier
tal schrijvers wordt uitgewerkt wèl de deskun
dige behandeling ten goed komt, maar dat
daardoor de systematische benadering van het
probleem iets tekort wordt gedaan. Niettemin
is het een boek dat wij op grond van het voor
gaande, alleszins ter lezing willen aanbevelen.
229
