waar de laatste instructie komt: het resultaat
uitvoeren via het uitvoerorgaan naar het af-
drukpapier. Voor het noteren in leesbaar
schrift bestaat een regeldrukker, die in staat is
twaalfhonderd aanslagen per seconde te le
veren. Tenslotte nog het besturingsorgaan van
de computer.- dit zorgt voor de uitvoering van
de instructies op het juiste ogenblik en met de
juiste gegevens. Dit orgaan ontvangt van het
geheugen elke instructie van het programma
afzonderlijk. Is één instructie verwerkt, dan
komt de volgende aan de beurt en zo gaat het
door tot een programma is afgewerkt en het
volgende programma kan worden ingevoerd.
Was 'Bessie' nog uitgerust met het voor com
puters moeilijk te begrijpen decimale stelsel,
allengs ging men over op het 'binaire' of twee-
tallige stelsel. Het idee van het binaire stelsel
stamt van de wiskundige en filosoof Gottfried
Wilhelm Leibniz, die dit systeem reeds in 1667
uitwerkte. In ons decimale stelsel hebben wij
tien cijfers nodig om alle getallen te kunnen
uitdrukken, namelijk de cijfers van 0 tot en met
9. Het tweetallenstelsel berust op twee cijfers,
de 0 en de 1. Het principe is verder hetzelfde
als dat van het decimale stelsel. Een getal dat
op de binaire manier is geschreven bestaat
weliswaar uit meer cijfers dan het overeen
komstige decimale getal, maar het binaire stel
sel is voor de computer eenvoudiger omdat
daarin maar twee mogelijkheden zijn; ook de
controle schijnt veel gemakkelijker te zijn dan
bij computers met een decimaal stelsel.
Gebruik
Computers zijn in de huidige maatschappij niet
meer weg te denken: zij zijn economisch, en
zij verwerken de verstrekte gegevens nauw
keuriger en sneller dan de mens het kan. Met
behulp van een computer kunnen tegenwoor
dig de weersvoorspellingen voor twee dagen
vooruit worden gedaan, omdat alle aangevoer
de gegevens meteen computeroptijd verwerkt
kunnen worden. In de medische wetenschap
nemen computers een belangrijke plaats in,
zoals de computer die in staat is foutloos
elektro-cardiogrammen van het hart in enkele
minuten te 'lezen' en de gegevens erbij te ver
melden, een taak die de arts twee drie da
gen kost.
In de administratieve sector ziet men steeds
meer computers 'opduiken'. Bij onze centrale
bank verscheen de eerste computer in mei
1964 en in oktober 1966 werd een nieuwere en
grotere geïnstalleerd, die driemaal zo snel
werkte en die een intern geheugen heeft dat
viermaal zo veel gegevens kan bevatten als
zijn voorganger. Op dit moment worden op de
computers van de centrale bank vervaardigd:
de maandelijkse nota's voor levering van ma
terialen en kantoorbehoeften aan de boeren
leenbanken, de couponnota's en saldobiljetten
inzake effectendepots, de rentenota's en sal
dobiljetten van de Boeren-Hypotheekbank, de
premienota's van de Landbouwkredietverze
kering 'Eindhoven', de totaalmaandstaten en
de gecombineerde balansen van de boeren
leenbanken, de rentenota's en de dagafschrif
ten van de centrale bank voor de plaatselijke
banken en voor de eigen cliënten. Verder
wordt de spaarbankadministratie van een aan
tal plaatselijke banken, welke momenteel zo'n
zeshonderdduizend rekeningen omvat, via de
computer gevoerd en worden voor ongeveer
tachtigduizend rekeningen-courant de tijdro
vende renteberekeningen uitgevoerd, die an
ders de plaatselijke banken voor hun rekening
houders moesten maken.
135
