Geld- en
kapitaal
markt
Ruimere geldmarkt
Naarmate de eerste dagen van het nieuwe jaar
verstreken, werd de geldmarkt ruimer. Het
bankpapier dat in december in forse bedragen
werd opgenomen, vond in januari op slechts
enkele miljoenen na, zijn weg naar de banken
terug. Diverse betalingen van het rijk verhoog
den daarbij de ontstane ruimte nog meer, en
belastingbetalingen oefenden slechts een ge
ringe invloed uit. Zelfs de grote afname van
schatkistpapier bleek zonder merkbare span
ningen te kunnen worden verwerkt.
De decemberultimo vergde in totaal 679 mil
joen gulden. Uit de laatste weekstaat van 1967
bleek wel dat deze onttrekkingen slechts mo
gelijk waren ten koste van een grote debet
stand van de banken bij de Nederlandsche
Bank Het totaal van de voorschotten beliep
toen 227 miljoen gulden.
Dit was echter geen ramp want enkele dagen
later stroomden de bankbiljetten weer via de
bekende wegen naar de kassen der banken
terug en op de voorschotten kon toen weer
snel worden terugbetaald. Reeds op 2 januari
gaf de weekbalans van de Nederlandsche
Bank een daling van de bankpapieromloop te
zien met 205 miljoen gulden. Een tweede fac
tor die op de markt verruimend werkte was
de betaling van rente en aflossing op de bin
nenlandse staatsschuld en de aflossing op
vervallend schatkistpapier. Deze betalingen
werden getaxeerd op in totaal 400 miljoen gul
den. Daartegenover stonden echter praktisch
dezelfde bedragen aan belastingbetalingen
waardoor het saldo van de schatkist bij de
Nederlandsche Bank uiteindelijk nog met vier
miljoen gulden kon stijgen.
Door dit alles konden de banken slechts een
gedeelte van de dure voorschotten aflossen
waardoor nog een bedrag van 104 miljoen gul
den op de voorschotrekening resteerde.
De grote drukte en onwennigheid die een eer
ste werkdag in een nieuw jaar teweegbrengt
was waarschijnlijk ook wel de oorzaak van het
feit dat diverse banken die eerste dag hur
renteloze tegoeden bij de Nederlandsche Bank
ongewild zagen vermeerderen. Uit de na slui
ting van die dag opgemaakte weekstaat ble
ken de saldi van de banken met 43 miljoen
gulden tot 75 miljoen gulden te zijn gestegen.
Uiteraard zou deze positie de volgende dag
onmiddellijk worden rechtgetrokken.
De weekstaat per 8 januari zag er wéér gunsti
ger uit. Op de voorschotten kon wederom een
gedeelte worden afgelost waardoor zij tot iets
minder dan 75 miljoen gulden werden terugge
bracht. Dat het ook in die week fors terug
kerende bankpapier (292 miljoen gulden) niet
het verruimende effect oogstte dat men ervan
mocht verwachten had een tweeledige oor
zaak. Vooreerst eisten de belastingbetalingen
97