0mzetbelaMincf
Van eenmalige heffing tot cumulatief systeem
De omzetbelasting is een verbruikersbelas
ting: zij drukt op de consument, ook al wordt
zij betaald door de producent. De omzetbelas
ting is immers in de prijs begrepen, en de con
sument merkt niet dat hij die belasting betaalt.
De eerste wet op de omzetbelasting dateert
uit 1933 en werd in 1934 van toepassing. Bij
deze wet werd slechts belasting geheven over
de omzet van één fase, namelijk over de leve
ringen van fabrikanten. De diensten waren niet
belast.
Dit systeem is eenvoudig en men zou zich kun
nen afvragen waarom het niet veelvuldiger
wordt toegepast. De eenmalige heffing brengt
echter voor de te belasten sector zware admi
nistratieve verplichtingen mee. Tevens werkt
zij sterk prijsverhogend. Dit kon er zelfs toe
leiden dat men trachtte deze sector over te
slaan, bijvoorbeeld door als fabrikant of groot
handelaar rechtstreeks aan de consument te
leveren.
Het huidige systeem dateert uit het begin van
de oorlog. Het besluit op de omzetbelasting
van 1940 betekende een overgang naar het
cumulatieve systeem, ook wel cascadesys
teem genoemd. Onder dat systeem moet om
zetbelasting worden betaald bij iedere levering
en wel over de verkoopwaarde van de gele
verde goederen. Naarmate een goed meer
schakels in het produktieproces moet passe
ren wordt de druk van de omzetbelasting
hoger.
Het systeem van de omzetbelasting is er dus
de oorzaak van dat het verschil uitmaakt of
men een produkt binnen een onderneming in
zijn geheel vervaardigt of diverse ondernemin
gen laat doorlopen. In het eerste geval be
hoeft slechts eenmaal omzetbelasting te wor
den betaald, terwijl in het tweede geval even
zoveel malen omzetbelasting over de verkoop
waarde moet worden betaald als het goed
schakels van het produktieproces doorloopt.
Aan het cascadestelsel kleeft dus het grote
bezwaar dat het de concurrentie vervalst, ter
wijl juist een neutrale belasting gewenst is.
Ook het vaststellen van de belastingdruk op
een bepaald goed is onder het cascadestelsel
bijzonder moeilijk, hetgeen bij de teruggave
bij export steeds problemen meebrengt.
Op 1 januari 1955 is het besluit van 1940 ge
wijzigd. Daarbij werd de kleinhandel voor de
omzetbelasting vrijgesteld. Volgens het hui
dige wetsvoorstel zal de kleinhandel weer in
de omzetbelasting worden betrokken.
32
