VAN DE BOEKENPLANK
Prof. dr. F. Hartog: Inflatieoorzaken, gevol
gen, bestrijding. Nautareeks no. 7. N. Samsom
N.V. Uitgever, Alphen aan den Rijn 1966. 155
blz. Prijs f 7,50.
Een bespreking van dit boek kan eigenlijk heel
kort zijn: gaarne aanbevolen. De naam van
de schrijver garandeert duidelijkheid, zelfs
eenvoud in de behandeling, terwijl de weten
schappelijke juistheid boven verdenking staat.
In het onderhavige werk heeft de auteur zich
zelf zo mogelijk nog overtroffen. Men krijgt de
indruk dat hij het met een zeker genoegen
heeft geschreven. Het betreft een moeilijk on
derwerp, maar tevens een waarbij zich vrijwel
iedereen direct betrokken voelt, omdat het
een verschijnsel, waarin velen een bedrei
ging van hun welvaart vermoeden. Voor een
econoom als Hartog moet het een uitdaging
zijn geweest dit onderwerp in al zijn onderde
len te behandelen op een manier, die het toe
gankelijk maakt voor degenen, die deze drei
ging al dan niet terecht boven hun hoofd me
nen te zien.
De schrijver verstaat onder inflatie een stij
ging van het prijspeil. Hij geeft daarvan voor
beelden in heden en verleden. Wat de oorza
ken betreft maakt hij zich er niet van af door
enige bekende boosdoeners zwart te maken,
zoals daar zijn de staat en de banken. Behalve
deze bespreekt hij ook de rol van de vakbe
weging en andere pressiegroepen, de inter
nationale handel, en de invloed van loonnor-
men. Alleen komt de rol van de ondernemer -
die toch de prijzen vaststelt - niet uit de verf,
maar dat gebeurt in de literatuur wel meer. Een
verdienste van de schrijver is verder dat hij
niet zonder meer veronderstelt dat inflatie iets
slechts is, maar zich uitdrukkelijk afvraagt wat
er de voor- en nadelen van zijn. Uit het oog
punt van voorlichting van het publiek zou men
dit als het belangrijkste hoofdstuk kunnen be
schouwen.
Na de behandeling van wat inflatie eigenlijk is
en hoe zij kan zijn veroorzaakt, is de tweede
helft van het boek gewijd aan de vraag wat
men ertegen kan doen. De geldpolitiek wordt
besproken, de uitgavenpolitiek van de over
heid, de belastingpolitiek uiteraard ook, en de
combinatie van die drie. Dit gedeelte wordt
afgerond met een bespreking van de noodza
kelijke internationale samenwerking op dat
gebied.
Aangezien onder de inflatie-oorzaken ook de
loonvorming is genoemd, komt hier ook de
beheersing van de lonen aan de orde als een
mogelijkheid van inflatiebestrijding, evenals
de prijsbeheersing als de meest directe, maar
niet meest fundamentele bestrijdingswijze.
Een afzonderlijk hoofdstuk is gewijd aan het
mobiliseren van produktieve reserves. Hier en
elders in het boek kan de schrijver niet nala
ten volgens zijn gewoonte de landbouw enige
vegen uit de pan te geven. Wij nemen aan dat
onze lezers hun standpunt wel zelf weten te
bepalen. In een laatste hoofdstuk roert de
