Een blik in de toekomst
MACRO-ECONOMISCHEVERKENNING 1968
Cijfers en voorspellingen
De economische wetenschap heeft in deze
eeuw allerlei merkwaardige ontwikkelingen
doorgemaakt. Een voorbeeld daarvan is de in
voering van cijfers in de beschouwingen.
Vroeger was dat een beetje een monopolie
van de accountant, de boekhouder en de be
lastingdeskundige. Een econoom was toen
doorgaans iets vager in zijn mededelingen. Hij
zei bijvoorbeeld dat een prijsdaling tot stijging
van de vraag leidde, tot daling van het aanbod
en tot vergroting van de uitvoer uit het land.
Maar hoeveel? De tegenwoordige vakman
vertelt nauwkeurig hoe groot die exportstij
ging zal zijn.
En hield men zich vroeger in de 'micro'-eco-
nomie vooral bezig met een kleiner gebied,
zoals het eigen bedrijf en finesses daaruit: de
werktijden, het loonsysteem, de kostprijsbere
kening en dergelijke, de tegenwoordige 'ma-
cro'-economen vertellen met een breed ge
baar, bijvoorbeeld, dat in Nederland in 1966
de loonsom per werknemer (dus van alle
werknemers gemiddeld) steeg met 11 pro
cent, dat de produktie in de (hele) landbouw
in ons land toen met 1,5 procent steeg en der
gelijke. Dat is het typische van deze macro
economie: zij houdt zich bezig met totaalcij
fers: de totale besparingen in het land, de to
tale investeringen, de totale werkloosheid, de
totale in- en uitvoer enzovoort.
En een derde ontwikkeling in de moderne eco
nomie is deze, dat men vroeger wel vertelde
over het verleden - oprichting van vele han
delsbanken in Nederland rond 1860, daling
van de graanprijzen in de landbouwcrisis na
1870, groei van de samenwerking onder de
landbouwers in die tijd en zo - maar men gaf
nauwelijks een 'prognose' of voorspelling. Te
genwoordig zien de economen ook daartegen
niet meer op: men voorspelt nu al hoe groot in
1968 de goederen - en diensteninvoer zal zijn
in ons land, althans, hoe groot die invoer
waarschijnlijk zal zijn. Men voorspelt zelfs
over 1970, zoals blijkt uit de middellange ter
mijnnota, die wij in dit blad besproken heb
ben (blz. 226). En zelfs het jaar 2000 is ons al
niet meer helemaal onbekend, zoals men kan
zien in de tweede nota over de ruimtelijke or
dening, waaraan in onze vorige aflevering een
kort artikel was gewijd.
Astronomische cijfers
De economie is een van de jongste weten-
368
