droeg derhalve ruim 750 miljoen gulden. Wel
moet hierbij worden aangetekend dat de bouw
vakvakanties dit jaar werden vervroegd.
Al keerde onmiddellijk na de ultimo veel bank
papier naar de bank terug, met een groot deel
van dit bankpapier bleek dit pas te geschieden
na grote omwegen en op een veel later tijdstip.
Toen de juliultimo zich deed gelden bleek
nog 300 miljoen gulden van de vorige ultimo
in omloop te zijn gebleven. Slechts 174 miljoen
gulden werd ditmaal aan de banken onttrok
ken. Het kleine bedrag dat voor deze maand-
wisseling aan bankpapier nodig was laat zich
natuurlijk ook verklaren uit het feit, dat er
tegenover de uitgaande stroom ook een terug
keer plaats vond.
De weekstaat per 21 augustus gaf eindelijk
weer een saldo aan van de totale bankbiljet-
tenomloop dat slechts enkele tientallen mil
joenen guldens hoger lag dan per 13 juni aan
bankpapier uitstond.
De daggeldrente
Mede als gevolg van de maandelijkse uitke
ring van het rijk aan de gemeenten per 15
augustus kon de geldmarkt weer wat op ver
haal komen. Deze verruiming blijkt ook duide
lijk uit het verloop van de daggeldrente. Ge
durende de besproken periode schommelde
de daggeldrente voortdurend rond de vier
procent. Vaak kon tegen betaling van een nog
hogere rente geen geldgever gevonden wor
den. Dan werd de hulp van de Nederlandsche
Bank nodig.
Zoals gezegd klaarde de geldmarkt pas rond
medio augustus op. De daggeldrente werd in
vier dagen tijds van 41/2 tot 2'/2 procent ver
laagd; op 18 augustus was de daggeldrente op
dat laagste punt aangeland, een niveau waar
voor wij terug moeten gaan naar 26 oktober
1965.
Schommelingen in augustus
Onmiddellijk en gretig maakten de banken van
de ruimte gebruik om hun beleggingsporte
feuille wat op te vijzelen. In de week van 14
tot 21 augustus werd voor niet minder dan
100 miljoen gulden aan schatkistpapier van de
Agent afgenomen. De schatkist voer hier wel
bij en de geldmarkt verkrapte dienovereen
komstig, al kon nog steeds van een ruime
geldmarkt gesproken worden.
Met het naderen van de maandultimo en de
ermee gepaard gaande geldopvragingen kwam
echter aan de periode van grote ruimte heel
gauw een einde. Dit kwam reeds tot uitdruk
king op de weekstaat per 28 augustus. De
bankbiljettenomloop bleek toen met 188 mil
joen gulden te zijn gestegen. Alhoewel augus
tus niet tot de zware ultimo's behoort, ver
wachtte men in geldkringen toch wel dat er in
totaal ongeveer voor 350 miljoen gulden zou
worden opgevraagd.
Aangezien dit in ieder geval meer was dan de
banken in kas hadden, was het wel duidelijk,
dat zij weer een vrij fors beroep op de voor
schotfaciliteiten van de Nederlandsche Bank
zouden moeten doen, om in de behoefte aan
middelen te kunnen voorzien.
Behalve door voorschotverstrekking en dis
contering van schatkistpapier is de Neder
landsche Bank ook in de afgelopen maanden
de banken diverse malen behulpzaam geweest
door het afsluiten van dollartransacties. Hier
bij worden de banken dan in de gelegenheid
gesteld contante dollars aan haar te verkopen
343