De op 8 juni 1967 geopende nieuwe bank te Bladel
als een zuivelfabriek, een aan- en verkoop
coöperatie, een werktuigencoöperatie, een co-
operatieve boerderij en andere meer. De co-
operatieve beweging ontvangt sterke stimu
lansen van de staat. In het verleden is het veel
al de staat geweest, die het initiatief nam tot
nieuwe ontwikkelingen in de coöperatieve be
weging. Dat is bijvoorbeeld het geval geweest
met de coöperatieve boerderijen en de werk
tuigencoöperaties. Functionarissen van de
communistische partij gingen dan de boer op
om de mensen warm te maken voor de nieu
we ideeën. De staat verleende en verleent nog
subsidies en verstrekt financieringsmiddelen
om dat alles mogelijk te maken. Nu de coöpe
ratieve organisaties eenmaal tot ontwikkeling
zijn gekomen gaat het initiatief meer van hen
zelf uit. Maar altijd houdt de staat een stevige
vinger in de pap, al was het alleen maar door
dat alle begrotingen goedgekeurd moeten
worden door de plan-autoriteiten.
De coöperatieve organisaties onderhouden
vriendschappelijke betrekkingen met de com
munistische partij, officieel Verenigde Arbei
derspartij geheten. In hun vergaderzalen kan
men bijvoorbeeld een portret van partijsecre
taris Gomulka of de partijvlag aantreffen.
Communisten bezetten verscheidene hoge
277
