kapitaal
markt
Krapte
Ook in mei waren de ruime dagen van de geld
markt op de vingers van één hand te tellen.
Dit ondanks de enorme betalingen die het rijk
- vooral gedurende de laatste veertien dagen
van de maand - te doen had. De achterstand
echter die de banken moesten inlopen voor
dat ze zich weer wat vrijer zouden kunnen
bewegen, was zeer groot doordat ze voor
enorme bedragen kredieten bij de Neder-
landsche Bank opgenomen hadden. Volgens
de weekcijfers van de Nederlandsche Bank
beliepen de opgenomen voorschotten per 2
mei 453 miljoen gulden. Die enorme steun
was nodig door de grote uitzetting van de
bankbiljettencirculatie die de april-ultimo van
de geldmarkt had gevergd. Deze bedroeg na
melijk in totaal niet minder dan 518 miljoen
gulden.
Geringe voorzorgen
Met recht kan echter ook worden betoogd dat
242
de liquiditeitsnood een gevolg was van de ge
ringe voorzorgen die de banken hadden ge
troffen. We hebben immers kunnen constate
ren met welk een enthousiasme de banken in
de loop van april zoveel mogelijk schatkistpa
pier van de Agent hebben afgenomen. Bijna
400 miljoen gulden verhuisde zo naar de
schatkist, die deze middelen goed kon ge
bruiken. De banken brachten zich echter door
die goed renderende beleggingen in een moei
lijk parket. De enige oplossing voor deze
moeilijkheden was financiering met voor
schotten, op te nemen bij de Nederlandsche
Bank. Zoals reeds vermeld was het saldo van
deze rekening na de ultimo-uitzetting geko
men op 453 miljoen gulden.
Een record
Normaal gesproken zou het terugkerend
bankpapier weer snel enige opklaring moeten
brengen. Maar de belastingbetalingen die ook
in mei grote hoogten aannamen, verdrongen
de geldmarktverruiming volledig. Daar komt
bij dat een gedeelte van het in omloop ge
brachte bankpapier vanwege de in aantocht
zijnde pinksterdagen iets langer zou worden
vastgehouden. Van de totale april-ultimo-uit-
zettingen keerde zelfs ruim 120 miljoen gulden
niet in mei naar de centrale bank terug. In de
maanden april tot en met augustus is dat een
bekend verschijnsel dat veroorzaakt wordt
door de vakantie-oppottingen en -uitgaven.
Pas maanden later komen deze biljetten langs
grote omwegen bij de banken terug.
Het trieste resultaat van een en ander was dat
per 8 mei het bedrag aan opgenomen voor
schotten in rekening-courant met ruim 130
miljoen gulden steeg tot het recordcijfer van
584 miljoen gulden. Daarmede was de hoogste