De landbouw in de economie
j
Middellange termijnplanning
Plannen maken ligt in de aard van de mens. In
de moderne maatschappij is het plannen ma
ken bijna tot een aparte kunst, in elk geval tot
een specialistische kunde verheven. In de
grote ondernemingen bestaan planningafdelin
gen en ook de nationale overheid houdt er
sinds de oorlog in ons land een planbureau
op na, dat elk jaar de economische toekomst
verkent. Zo'n plan kijkt telkens maar één jaar
vooruit en zowel bij de overheid als bij het be
drijfsleven bestaat behoefte aan plannen op
wat langere termijn. Aan die wens is het Cen
traal Planbureau vorig jaar tegemoetgekomen
met een publikatie 'De Nederlandse economie
in 1970'.
Door de opstelling van dergelijke plannen op
middellange termijn kan men de investerin
gen, of liever de economische politiek in haar
totaliteit, zodanig bepalen, dat er op langere
termijn een gezond evenwicht in de economie
tot stand komt, waarbij de produktie in over
eenstemming is met de effectieve vraag. Men
moet zich daarbij meer concreet verdiepen in
de ontwikkeling van het consumptiepatroon
en in de groei van de produktie en van de in
vesteringen. Ook op Europees niveau wordt
veel aandacht besteed aan de structuurplan
ning. In Frankrijk is dit systeem, dat in de tijd
226
van de Marshallhulp gebruikelijk was, sinds
dien gehandhaafd en het heeft nu gestalte in
het vijfde Franse Plan. Dit plan is echter, an
ders dan het Nederlandse, meer dan een
prognose: het is de basis voor de min of
meer geleide economische politiek van Frank
rijk.
De situatie van de landbouw
Nu is vooral van landbouwzijde kritiek geko
men op het feit dat de landbouw in het Ne
derlandse plan-1970 nogal stiefmoederlijk is
behandeld. Hoe zal de situatie in de landbouw
in 1970 zijn? Het is duidelijk dat de positie van
de landbouw in de geïndustrialiseerde wereld
van 1970 anders zal zijn dan haar positie di
rect na de tweede wereldoorlog. Er zijn grote
veranderingen op technisch en sociaal terrein
gaande en het zal daarom voor de landbouw
zaak zijn een goed, met de industrie te verge
lijken werk- en leefklimaat te scheppen.
Produktie en arbeidsbezetting
Om uiteindelijk het inkomens- en welvaarts
niveau van de industrie te bereiken, zal de
landbouw zijn produktie per hoofd sterk moe
ten verhogen. Gezien echter de situatie op de
markt voor landbouwprodukten, zal het aan-
