De kapitein verlaat de brug van het
vlaggeschip
AFSCHEID VAN DR. HOLTROP
Na drie ambtsperioden van zeven jaar is
dr. Marius W. Holtrop op 1 mei 1967 afgetre
den als president van de Nederlandsche Bank.
Eenentwintig jaar lang heeft dr. Holtrop aan
het roer gestaan van wat wel eens het vlagge
schip van de Nederlandse bankwereld wordt
genoemd. Zijn belangstelling voor het geldwe
zen kwam reeds tot uitdrukking in zijn proef
schrift: 'De omloopsnelheid van het geld', dat
hij in 1928 verdedigde. Als afgestudeerde
kwam hij, na een mislukte sollicitatie bij de
Nederlandsche Bank, achtereenvolgens bij de
Hoogovens en de Koninklijke Shell in meer
commerciële functies terecht. Het bloed kruipt
echter waar het niet gaan kan. Tijdens de be
zetting liet dr. Holtrop reeds zijn gedachten
gaan over de monetaire situatie die na de oor
log zou ontstaan. Hij publiceerde daarover een
studie, getiteld: 'Het geldvraagstuk en het
schuldenprobleem'. Minister Lieftinck heeft
daarvan naast het rapport van een commissie
onder leiding van prof. Verrijn Stuart, dank
baar gebruik gemaakt bij de opzet van de geld-
sanering in Nederland. Zijn uitgebreide studie
en de vele contacten met Lieftinck hebben er
zeker toe bijgedragen, dat de nog vrij jonge
Holtrop werd aangezocht voor de functie van
president van de Nederlandsche Bank. Hij was
toen drieënveertig jaar. Dat het niet makkelijk
was van Neerlands failliete boedel direct na
de oorlog nog iets te maken, zou hem in de
volgende jaren wel duidelijk worden. Vooral
in 1947, voordat de Marshall-hulp kwam, zag
het er weinig rooskleurig uit. Gemakkelijk is
de taak van de president van zo'n belangrijk
instituut, dat tot taak heeft de waarde van de
gulden te reguleren en zoveel mogelijk te sta
biliseren, eigenlijk nooit. Steeds moet hij de
vinger houden aan de pols van het economisch
leven, die nu eens te snel en dan weer te lang
zaam dreigt te kloppen. En na telkens op
nieuw de diagnose gesteld te hebben, moet
hij ook nog aan de banken en aan anderen de
bittere drankjes voorschrijven, die hij nodig
acht als medicijn.
De Nederlandsche Bank vertegenwoordigt,
samen met de regering in de persoon van de
minister van Financiën, de monetaire overheid.
Daarbij heeft de politiek 'gekleurde' minister
in meningsverschillen formeel altijd het laatste
woord boven de vakman. Dat vergt van de
laatste de nodige stuurmanskunst. De heer
Holtrop heeft bewezen deze kunst in de vin
gertoppen te hebben. Hij heeft zich ook nooit
met partijpolitiek ingelaten en heeft steeds in
zijn jaarverslagen op grond van objectieve ge
gevens gewaarschuwd tegen de gevaren die
de gezondheid van de economie bedreigden.
De Nederlandsche Bank heeft door die han
delwijze van haar president een gezaghebben
de stem verkregen. Wij geloven dat de heer
174