Geld- en Kapitaalmarkt
Na vele maanden van voortdurende uitgespro
ken krapte dan wel enige korte lichte ontspan
ningen die snel weer in het tegenovergestel
de omsloegen, hebben we in de afgelopen
maand op de geldmarkt een betrekkelijk lange
adempauze gekend. Deze adempauze begon
medio september en kon zich gedurende de
tweede helft van de maand handhaven. Als
weerspiegeling van de ruimte op de geldmarkt
werd de officiële callrente teruggebracht tot
zelfs 3%, een prijs die medio januari van dit
jaar gedurende slechts enkele dagen werd ge
noteerd.
Dat wij 3% voor daggeld laag vinden bewijst
alleen maar dat wij langzaamaan geheel ge
wend zijn geraakt aan een hoger renteniveau,
en aan een in vergelijking met vroeger jaren
voortdurend krappere geldmarkt. Toenwas het
geen uitzondering dat de callrente in perioden
van ruimte tot zelfs 1 werd teruggebracht. De
huidige bijna permanente geringe ruimte op de
geldmarkt wordt - behalve door de strafdepo-
sitoverplichting - onder meer ook in de hand
gewerkt door het feit, dat diverse betalingen
van en aan het rijk niet zoals vroeger, twee-
of driemaandelijks geschieden, doch over het
gehele jaar worden uitgesmeerd. Zo vonden
vroeger de betalingen van het rijk aan de ge
meenten eenmaal per kwartaal plaats waar
bij telkens ongeveer f 600 miljoen ineens aan
de geldmarkt ten goede kwam. Sinds januari
1965 echter verricht het rijk deze betalingen
maandelijks, waardoor de gemeenten thans
een regelmatiger kasverloop hebben. Door
deze wijziging verdwenen echter ook de
ruimtepieken, die zich vroeger na elke drie
maandelijkse betaling op de geldmarkt voor
deden.
Ook de betalingen van omzetbelasting en der
gelijke moeten sinds enige tijd maandelijks
geschieden - dus niet meer per kwartaal, zo
als vroeger - en dat heeft een soortgelijk ef
fect op de geldmarkt: een meer gelijkmatige
spreiding over het jaar van de voor de geld
markt ter beschikking staande middelen. Dit
heeft uiteraard weer ten gevolge dat enorme
ruimten en uitgesproken krapten plaats maken
voor een meer gestroomlijnde geldmarkt.
Deze maand echter is, zoals reeds gezegd,
door een samenloop van omstandigheden, de
geldmarkt deels uitgesproken krap en deels
uitgesproken ruim geweest. September werd
tamelijk ruim ingezet. De totale financiering
van de augustus-ultimo vergde slechts onge
veer f 250 miljoen. De geldmarkt kon deze
bankbiljettenuitzetting zonder merkbare span
ningen opvangen. De callrente, die op 26 au
gustus was verlaagd naar 31/2%, kon tot 1
september zonder problemen op dat niveau
6505