uur naar Den Bosch, waren om ongeveer half
acht daar en gingen eerst in de stationsrestau
ratie een kop koffie drinken en een amandel
broodje eten. Maar anderhalf uur is lang, want
om negen uur ging de Nederlandsche Bank
pas open en dan ging het erover of we op
kosten van de centrale bank nog een tweede
amandelbroodje zouden durven nemen. De
heer Gast durfde deze belangrijke beslissing
een enkele maal aan, maar ik had wel de in
druk, dat hij later met lood in zijn schoenen
de onkostenrekening ging aanbieden.
Dat geld halen ging overigens niet per auto.
Die had de bank in de eerste jaren nog niet.
Wij namen daarvoor een witkiel in de arm, als
we met volle koffers van de Nederlandsche
Bank naar huis gingen. De witkiel bracht de
koffers op zijn fiets van de Nederlandsche
Bank naar het station, met achter hem aan de
heer Gast en ik. Op het station gekomen wa
ren wij op onze hoede, want dan liep de witkiel
over de rails. Een van ons liep dan vlug naar
het tweede perron, waar onze trein vertrok,
om hem op te vangen, want je kon nooit we
ten! In die van tevoren vastgestelde trein, die
meestal nogal druk was, bleven wij dikwijls
maar op onze koffers in de loopgang zitten,
ook al werden we door een conducteur ge
maand om onze koffers maar in het bagage
net in een van de coupé's te plaatsen'.
Wij slaan nu een hele periode over en komen
terecht in de jaren van de tweede wereldoor
log, die begon toen de heer Tops al 18 jaar
goedkeuringsaanvragen voor kredieten en
voorschotten behandelde.
'In de oorlogsjaren kreeg de directeur, dr.
Huysmans, gedaan dat de heren Van Poppel,
Lambert en ik werden ingeschreven als lid
van de Crisis-Zuivel-Centrale. De bedoeling
daarvan was, dat wij nu zelf een varken moch
ten houden en vetmesten. De varkens werden
bij mij en de andere heren thuis geslacht. Ik
werd aangewezen om toezicht te houden bij
de verwerking en het wegen van het vlees en
de verdeling ervan. Drie dagen heb ik in de
slagerij op klompen rondgelopen en voorzover
mogelijk toezicht uitgeoefend, leder perso
neelslid van de bank kreeg naargelang het
aantal huisgenoten zijn portie van de varkens
toebedeeld. Al het vlees werd verwerkt tot
worst, zodat niet de een de karbonaden en de
ander alleen het spek kreeg. Nog wel zes jaar
nadien kwam men van de Crisis-Zuivel-Cen
trale steeds vragen of ik varkens hield. Op de
duur heeft men mij maar als lid geschrapt.
De heer Huysmans wist ook de oproepen die
ik van de Duitsers kreeg om te gaan spitten
in Zeeland, ongedaan te maken door mij te
benoemen tot schlüsselführender Beamte. Er
waren er al diverse, maar ik kon er nog wel
bij. Sleutels kreeg ik overigens niet; die wa
ren op.
Er is in die jaren veel gebeurd. Toen de bevrij
ding kwam moesten alle oudere personeels
leden naar het veemgebouw van Philips om
de gelden en geldswaardige papieren in ont
vangst te nemen van de Limburgers, die in
tussen moesten evacueren. Het was toen zo'n
beetje dag- en nachtwerk, waarbij wij werden
gehaald door vrachtwagens van het Engelse
of Amerikaanse leger.
Na de bevrijding van het zuiden stonden de
werkzaamheden zeker voor de voorschot- en
kredietafdeling niet stil. We hebben toen geas
sisteerd bij het letterlijk zuiver maken van ef
fecten en andere geldswaardige papieren, die
op de erven van boerderijen in de pas bevrij
de dorpen werden gevonden. Tot laat in de
6405
