sociale zekerheid zoals die in de landbouw tot
uiting komen, vergeleken met andere bedrijfs
takken. Mede hierdoor ontstaat er twijfel of de
vooruitzichten van het familiebedrijf nog wel
aantrekkelijk zijn.
Het zoeken naar geschikte oplossingen om
deze twijfel weg te werken is niet eenvoudig.
De bijdragen die het gezinsbedrijf zelf kan
geven liggen op het terrein van het gebruik
van de verschillende produktiemiddelen, van
de produktie zelf en van de afzet. Steeds moet
worden getracht de gunstigste combinatie
van produktiemiddelen in het bedrijf tot stand
te brengen. Voor wat de arbeid betreft wees
de heer Boon erop dat in alle landen sprake
is van een afvloeiing van arbeidskrachten.
Het gevolg hiervan is dat degenen die achter
blijven meer mogelijkheden krijgen tot het in
casseren van een redelijk inkomen zonder dat
dit ten koste gaat van de afvloeiers. Wel blijkt
in verschillende gebieden dat de algemene
vorming en de beroepsvorming van de agra
rische jeugd nog te wensen over laat. De land
bouworganisaties zullen met behulp van de
overheid hierin verbetering moeten brengen.
De oppervlakte cultuurgrond vermindert als
gevolg van de noodzakelijke bestemmings
veranderingen. Om de schade voor de land
bouw zoveel mogelijk te beperken zullen op
grote schaal streekplannen moeten worden
opgesteld. De heer Boon spoorde de land
bouw aan bij deze planning actief mee te wer
ken. Daar verder de grondoppervlakte voor
vele bedrijven te gering is zal in sommige
streken aandacht moeten worden besteed aan
verbetering van de financieringsmogelijkhe
den bij grondaankoop.
Verschillende oorzaken hebben ertoe geleid
dat er steeds meer kapitaal in de agrarische
bedrijven wordt gestoken. De inleider noem
de in dit verband vervanging van arbeid door
kapitaal, bedrijfsmodernisering en de steeds
groeiende betekenis van de veredelings-
produkten. Voor dit laatste worden steeds
meer halffabrikaten en werktuigen gebruikt.
Procentueel stegen in de vijftiger jaren de in
vesteringsuitgaven dientengevolge veel meer
dan de lopende bedrijfsuitgaven. Het gevolg
is geweest dat de produktie per arbeidskracht
door het benutten van de technische vooruit
gang sterk is toegenomen. Tegelijkertijd steeg
ook de kredietbehoefte aanzienlijk, zodat het
veelal coöperatief georganiseerde landbouw
krediet een steeds grotere betekenis voor de
landbouw heeft gekregen.
Reeds werd vermeld dat de bijdrage die het
agrarische gezinsbedrijf zelf aan de oplossing
van de bestaande wanverhouding kan geven,
volgens professor Boon ook kan worden ge
put uit de produktie zelf. Hiermee bedoelde
hij dat het gezinsbedrijf zich moet aanpassen
bij de economische ontwikkeling, dat het zijn
produktie moet afstemmen op de eisen van
de markt en dat samenwerking tussen produ
centen vaak gunstige financiële resultaten
kan afwerpen. Hoezeer hij er ook mee in
stemde dat de drang naar zelfstandigheid en
eigen verantwoordelijkheid in het familiebe
drijf gestalte krijgt, hij achtte het anderzijds
noodzakelijk dat de agrarische ondernemer
de moderne, bedrijfseconomische methoden
van ondernemen voorzover mogelijk ook in
zijn eigen bedrijf toepast. Daarin zag hij een
van de voorwaarden om tegemoet te komen
aan de eisen die de consumenten stellen.
Door hun gestegen koopkracht verlangen zij
steeds meer produkten van hoge kwaliteit in
een prettige verpakking en tegen lage prijzen.
2475
