Samenwerking en
samenwerkingsvormen
in de Landbouw I
RECHT EN WET
Voor de Vereniging voor Agrarisch Recht zijn
onlangs twee preadviezen uitgebracht over
samenwerking en samenwerkingsvormen in
de landbouw. Het verlangen naar nieuwe vor
men van samenwerking is een van de tekenen
van de structuurverandering die zich in de
landbouw voltrekt. Dit verlangen is onder
meer het gevolg van de snelle ontwikkeling
van de techniek. Daardoor zijn allerlei nieu
we machines aan de markt gekomen, die
veelal een grotere capaciteit hebben dan op
één enkel bedrijf kan worden benut. Verder
zijn nog de groeiende schaarste aan arbeids
krachten en de ontsluiting van het platteland
factoren, die deze structuurverandering van
het platteland in de hand werken.
Er zijn veel samenwerkingsvormen mogelijk.
In de preadviezen worden twee grondvormen
van samenwerking op privaatrechtelijk terrein
behandeld. Dat is ten eerste de samenwer
king tussen bedrijven die elk zelfstandig blij
ven bestaan, maar bepaalde onderdelen van
het landbouwbedrijf gezamenlijk uitoefenen.
Deze grondvorm wordt behandeld in het pre
advies van mr. A. A. M. van Agt. De tweede
grondvorm is die, waarbij de samenwerkende
bedrijven niet afzonderlijk blijven bestaan,
maar opgaan in één gezamenlijke onderne
ming. Dit onderwerp wordt behandeld door
dr. mr. W. B. Helmich.
Wij zullen, zonder naar volledigheid te willen
streven, trachten een samenvatting van het
eerste onderwerp te geven. Bij een volgende
gelegenheid zullen wij de gezamenlijke uit
oefening van een onderneming behandelen.
De samenwerking tussen
zelfstandige ondernemers
Bij de beantwoording van de vraag naar de
meest geschikte rechtsvorm voor een bepaald
object van samenwerking tussen zelfstandige
ondernemers spelen verschillende factoren
een rol, te weten de vraag of de te kiezen
samenwerkingsvorm rechtspersoonlijkheid
dient te hebben of niet, hoe de aansprake
lijkheid van de deelnemers geregeld wordt,
en tenslotte of de deelnemers de voorkeur
geven aan samenwerking in besloten kring
dan wel aan een samenwerking die ook voor
anderen toegankelijk is. Belangrijke aspecten
zijn ook de vererving wanneer een der parti
cipanten in de samenwerking overlijdt en de
fiscale consequenties van de te kiezen sa
menwerkingsvorm.
De samenwerking in besloten kring
Gaat de voorkeur uit naar samenwerking in
besloten kring, dan zijn de maatschap en de
vennootschap onder firma de aangewezen
vormen. Van deze beide mogelijkheden is de
vennootschap onder firma in menig opzicht
aantrekkelijker dan de maatschap. Zij heeft
een afgescheiden vermogen, zodat de schuld-
2228
