Een Rus over de
boerenleenbank
In het weekblad 'Boer en Tuinder' van 21 de
cember vonden wij een artikel van ir. J. W.
Lackamp, waaruit wij graag enige passages
willen overnemen. Ir. Lackamp schrijft over
het bezoek dat een Rus in 1908 aan ons land
bracht om hier de coöperatieve beweging te
bestuderen. Deze man, Wladimir Sabler ge
heten, heeft daarvan verslag gedaan in een
in het toenmalige Sint Petersburg uitgegeven
boek. De heer Lackamp schrijft er onder meer
het volgende over.
'Vóór in het boek is met de pen in de Neder
landse taal een opdracht geschreven 'Den
Zeer Eerwaarden Heer Berkvens, ter herinne
ring van den Schrijver 7/20 Maart 1908'. De
woorden Zeer Eerwaarden zijn weer doorge
streept, want de oude heer Berkvens, toenter
tijd directeur van de Coöperatieve Centrale
Boerenleenbank te Eindhoven, kon natuurlijk
op dit predikaat geen aanspraak maken. Ver
moedelijk heeft de schrijver, die blijkbaar wel
iets van de Nederlandse taal verstond, gezien
de vele zuiver gespelde en gehanteerde Ne
derlandse namen en uitdrukkingen, die hij in
zijn verslag vermeldt, een Russische hoge
aanspreektitel toepasselijk willen maken op
de door hem gewaardeerde heer Berkvens en
zich daarbij een nuance vergist.
Goedkoop
Sabler is een man van zijn tijd (die nog niet
ver achter ons ligt) wanneer hij verschillende
malen de nadruk legt op het feit dat de werk
zaamheden in de coöperaties goedkoop ver
richt worden, want de boer houdt niet van du
re administrateurs. Hij maakt echter een dui
delijke uitzondering voor de leiders van de
Centrale Bank. De plaatselijke Raiffeisenban-
ken (boerenleenbanken) kunnen niet buiten
een centrale, ook hiervoor geeft Sabler doel
treffende redenen, en deze centrale moet over
goede adviseurs kunnen beschikken, want de
boer kan dit bankwerk niet beoordelen en de
risico's zijn vele. In dit verband spreekt hij
van duurkoop is goedkoop.
De directeuren van de Centrale Boerenleen
bank in Eindhoven mochten dit devies blijk
baar wel in hun kamer hangen, voor de ande
re functionarissen in het coöperatiewezen
gold dit in mindere mate.
Vooral acht Sabler de eenvoudige opzet van
de Brabantse coöperaties belangrijk. De nog
achterdochtige boer kan alles van dichtbij be
kijken en ver van huis is hij immers nog nooit
geweest.
2190