einde van het jaar merkt men dan dat de kos
ten zeer hoog geworden zijn en men stopt er
voorlopig maar eens mee. Gaat men datgene
wat aan reclame is gedaan dan eens analyse
ren, dan blijkt al spoedig dat tijd en geld ver
loren is gegaan aan allerlei gegrasduin dat
met reclame niets te maken had.
Nu is het toch al moeilijk, zo niet onmogelijk,
een bepaalde ontwikkeling toe te schrijven
aan gevoerde reclameacties. Wij kunnen ons
echter wel voorstellen dat het voor de beheer
ders van onze banken een moeilijk te verte
ren zaak is wanneer zij aan het einde van het
jaar geconfronteerd worden met een groot be
drag aan reclamekosten. Natuurlijk zijn zij van
iedere individuele actie op de hoogte gebracht
en is hun fiat op de uitgaven verkregen. Te
veronderstellen dat het beheerscollege dit
aan het einde van het jaar nog precies weet
is wel wat veel verlangd, gelet op de andere
belangrijke besluiten, die in de loop van het
jaar genomen werden.
Hiervoor is slechts één oplossing. In het begin
van het jaar dient een plan te worden opge
steld met een begroting van de kosten, die
door de beheerders gefiatteerd kan worden.
Aan het in de begroting genoemde bedrag
dient strikt de hand te worden gehouden.
Uiteraard moet het mogelijk blijven dat voor
een bepaald onderdeel minder wordt uitge
geven dan werd begroot en voor een ander
onderdeel meer. Het eindbedrag mag echter
niet worden overschreden. Alleen voor on
voorziene omstandigheden dient zo nodig een
aanvullend bedrag beschikbaar te worden ge
steld.
Hierboven werd reeds gezegd, dat voor de te
voeren acties geen voor elk bedrijf geldende
richtlijnen kunnen worden gesteld. Wel dient
rekening te worden gehouden met de draag
kracht. Hiervoor geldt in onze organisatie dat
de reclamekosten niet meer zullen mogen be
dragen dan V3%o van het balanstotaal van de
boerenleenbank. Ziet men bij het opstellen
van de begroting, dat men deze norm gaat
overschrijden, dan zal men zich beperkingen
moeten opleggen.
Met deze norm willen wij geen algemeen en
te allen tijde geldende regel vaststellen. Een
zo algemene regel is niet te geven, al wordt
dat abusievelijk nog wel eens verondersteld.
Rentabiliteitsbeleid en juiste kostenverhou-
dingen zijn hier doorslaggevende adviseurs
geweest.
Het opstellen van een begroting voor te ma
ken reclamekosten met in deze begroting ge
specificeerd opgenomen de acties die men
wil gaan voeren is geen werk, dat even in een
verloren ogenblik kan worden gedaan. Ver
schillende onzer boerenleenbanken hebben
in het afgelopen jaar zulk een begroting op
gezet, waarbij de hulp en de adviezen werden
ingeroepen van de afdeling Publiciteit van de
Centrale Bank. Wij moeten helaas zeggen,
verschillende boerenleenbanken, en kunnen
nog niet spreken van vele.
Dit is overigens wel verklaarbaar. Het is op
merkelijk, dat, zodra de woorden reclame, pro
paganda of publiciteit vallen, iedereen van
mening is hierover met kennis van zaken te
kunnen meepraten. Dat nog niet alleen. Het
samenstellen van advertenties en folders en
het kiezen van de juiste afmetingen van de
advertenties en de plaatsingsschema's in de
juiste bladen leveren voor de meesten geen
2106
