Discontoverhoging
De Nederlandsche Bank heeft met ingang
van 4 juni jongstleden haar rentetarieven met
een half procent verhoogd. Het wisseldis
conto bedraagt nu 41/2%, het promessen-
disconto 5%. Dit was de tweede verhoging
in de loop van dit jaar. Op 6 januari werd het
disconto eveneens met een half procent ver
hoogd. Beide verhogingen kunnen mede ge
zien worden als aanpassingen bij de stijging
van de rentetarieven op de geldmarkt. Het
markttarief voor drie-maands schatkistpapier
bewoog zich in september 1963 nog rond de
2% en is sedertdien gaan stijgen. Medio ju
ni 1964 was het reeds opgelopen tot tegen de
4%, een stijging dus van twee punten ten
opzichte van september verleden jaar. De
aanpassing van het officiële disconto tussen
toen en nu heeft maar één punt bedragen, zo
dat het wisseldisconto op het ogenblik minder
boven het geldmarktniveau ligt dan een drie
kwart jaar geleden.
Behalve in de ontwikkeling van de geldmarkt,
heeft de Nederlandsche Bank een belangrijk
motief voor de discontoverhoging gezien in
de ontwikkeling van de kredietverlening van
het bankwezen. De in 1963 opnieuw ingevoer
de regeling tot beperking van de kredietver
lening is nu al geruime tijd effectief geweest
in die zin, dat het niveau van de bij deze rege
ling betrokken kredieten al maanden lang
hardnekkig boven de door de Nederlandsche
Bank getrokken grenzen blijft liggen. De mate
van overschrijding kan men afmeten aan het
bedrag dat de banken krachtens deze rege
ling op een renteloos deposito moeten aan
houden bij de Nederlandsche Bank. Dit be
drag beloopt nu al meer dan 100 miljoen.
De discontoverhoging moet dan ook gezien
worden als een middel waarmee de krediet-
vraag enigszins ingeperkt zou kunnen worden.
Ten gevolge van de discontoverhoging zul
len de banken niet meer de enigen zijn, die
de last van de monetaire politiek te dragen
hebben; een deel van de last komt nu terecht
bij de kredietnemers. Aldus kan de disconto
verhoging kracht bijzetten aan de regeling
tot beperking van de kredietverlening.
Voor de meeste kredietnemers van de han
delsbanken betekent de discontoverhoging in
derdaad, dat de rente van hun krediet auto
matisch mee omhoog gaat. In het algemeen
zullen de tarieven van kredieten in rekening-
courant bij handelsbanken nu op 61/2% zijn
gekomen, doordat in de meeste kredietover
eenkomsten de bepaling is opgenomen, dat
de rente 11/2% boven het promessendisconto
ligt, met een zeker minimum, dat thans echter
niet actueel is. Bij de boerenleenbanken be
staat die koppeling slechts in een minder
heid van de kredietovereenkomsten. Niette
min behoren de boerenleenbanken naar onze
mening de renteverhoging van de Nederland
sche Bank volledig te volgen voor wat de kre-
1954