duidelijk naar voren. Veelal ziet men de doven
1853
voor een aantal leden van de Christelijke
Doven Vereniging 'Dient Elkander'. Meer le
zingen in andere delen van het land zullen nog
volgen. Voorafgaande aan de bovengenoem
de proeflezing voerde de maatschappelijk
werker van de vereniging, de heer H. Kloppen
burg, een bespreking met de G.B.I.-lerares die
de lezing zou houden. Dit gesprek had ener
zijds tot doel de lerares een inzicht te geven
in de specifieke moeilijkheden op huishoude
lijk terrein, waarmee dove mensen te kampen
hebben. Anderzijds diende de bespreking om
de lerares het een en ander te vertellen over
de manier waarop zij haar lezing voor dit pu
bliek zou moeten brengen.
Aldus voorbereid hield de lerares haar lezing
voor een uit dertig personen bestaande groep
van echtparen en verloofde paren. Opmerke
lijk is namelijk, dat dove mensen heel vaak
met doven trouwen. Ook enkele alleenstaande
vrouwen en meisjes behoorden tot het pu
bliek. Allen hebben zij zeer geconcentreerd
het betoog van de lerares gevolgd. Vooral het
visuele materiaal voor het flanelbord bleek
daarbij een grote steun te zijn. Bij de uit de
lezing voortvloeiende discussie fungeerden
de heer Kloppenburg en de zelf duidelijk spre
kende voorzitter van de vereniging als schakel
tussen de lerares en de in sommige gevallen
zich moeilijk verstaanbaar makende doven,
van wie de meesten doofstom waren.
De bijzonder kwetsbare positie van de doven,
waarop in de voorbespreking reeds was ge
wezen, kwam ook tijdens de discussie zeer
hun tekortkoming niet aan. De meesten van
hen hebben dan ook de begrijpelijke neiging
hun gebrek zo min mogelijk te laten blijken.
Het gevolg is dat bijvoorbeeld de huisvrouw
bij het doen van haar inkopen herhaaldelijk te
snel genoegen neemt met wat haar wordt aan
geboden, omdat zij gesprekken zoveel moge
lijk tracht te vermijden.
Een bijzonder facet in de gezinnen blijkt het
feit te zijn, dat veel dove echtparen normaal
horende kinderen hebben. In dergelijke geval
len worden de kinderen al vlug betrokken in
allerlei huishoudelijke zaken waarvoor naar
buiten moet worden opgetreden, zoals bij
voorbeeld het doen van boodschappen. Ook
dit verloopt echter dikwijls allerminst bevre
digend. Al deze problemen kwamen tijdens en
na de lezing ter sprake. Het publiek bleek zeer
open te staan voor de vele praktische wenken
die de G.B.I.-lerares kon geven.
e