Er resteert dus een vergoeding voor grond
en gebouwen van 11.345 f 8.800
2-545-
De waarde van de bedrijfsgebouwen, zoals
deze nodig zijn voor de rundveehouderij
en akkerbouw (dus exclusief varkens en
kippen), is te stellen op 18.000. De kosten
van de gebouwen zijn 2,5% afschrijving,
5% rente van de gemiddelde investering en
1,5% voor onderhoud en verzekering, het
geen een bedrag betekent van 1.170.
Voor de grond blijft er dus over een ver
goeding van 1.375 °f f !I5 Pcr ha. Na
aftrek van 15 eigenaarslasten geeft dit
een netto-pacht van 100. Als we deze
netto-pacht kapitaliseren tegen een rente
voet van 3,25% geeft dit een waarde van
de grond van 3.070 per ha (bij kapitalisa
tie tegen 4% wordt dit 2.500).
Als de betreffende jonge boer dus thuis het
bedrijf wil overnemen, zal hij beslist niet
meer moeten betalen dan 3.070 per ha,
omdat anders een normale vergoeding van
arbeid' niet meer mogelijk is. Dit zou bete
kenen, dat hij op zijn toch al niet ruime
gezinsuitgaven zal moeten bezuinigen.
Een bovengenoemde berekening is voor
ieder bedrijf op te stellen. In het voorbeeld
is een vrij goede jonge boer verondersteld.
Als we dezelfde berekening uitvoeren voor
het gemiddelde bedrijf op de zandgronden
in Noord-Brabant, dan blijkt, bij een ge
middelde melkproductie van 3.900 kg melk
per koe en een opbrengst van het bouwland
van 1.150 de waarde van de grond slechts
1.430 te kunnen bedragen. Dit betekent,
dat zelfs de prijzen, zoals ze golden onder
de Wet Vervreemding Landbouwgronden,
aanmerkelijk boven de bedrijfswaarde la
gen. I Iet moet van het grootste belang
worden geacht dat zowel de betreffende
jonge boeren als diegenen, die zich op eni
gerlei wijze met de schatting van onroerend
goed bezighouden, zich op deze bereke
ningen bezinnen.
Wat is een rechtvaardige behandeling
Het is duidelijk, dat er voor vele ouders
een moeilijk probleem kan ontstaan als zij
zouden constateren, dat de bedrijfswaarde
van het bedrijf dat zij willen overdragen,
aanmerkelijk lager ligt dan een eventuele
verkoopwaarde.
Het enig juiste uitgangspunt bij een be-
drijfsoverdracht moet zijn dat de ouders
pogen om de toekomst van ieder van de
kinderen zo goed mogelijk veilig te stel
len. In een zeer vroeg stadium zullen zij
zich daar al op moeten bezinnen, namelijk
als het oudste kind van de lagere school
komt. Naargelang de ambities en de capa
citeiten van de kinderen moet er een be
roep gezocht worden. Als de beslissing ge
nomen is en er worden een of meer van de
kinderen voorbestemd om het bedrijf over
te nemen, dan is het noodzakelijke gevolg
hiervan, dat bij de bedrijfsoverdracht aan
dc bedrijfsovernemer de mogelijkheid ge
geven moet worden om zijn toekomstige
gezin te onderhouden. Dit houdt dus in,
dat een waardering van het bedrijf naar
bedrijfswaarde de enig verantwoorde waar
dering is. Het zou onrechtvaardig zijn de
overnemer een prijs te laten betalen, die
bijvoorbeeld een boer, die bij de onteige
ning een rijksdaalder of meer per m2 grond
gekregen heeft, zou willen betalen.
1204
