waarde moeten bepalen. Om voldoende
cijfers ter beschikking te kunnen krijgen
zal het noodzakelijk zijn enkele jaren vóór
de overneming een bedrijfseconomische
boekhouding te voeren. Alleen uit een der
gelijke boekhouding zijn de benodigde cij
fers te putten.
Aan de hand van een voorbeeld willen we
duidelijk maken wat het bovenstaande in
houdt en hoe de bedrijfswaarde kan wor
den vastgesteld.
Een vakbekwame jonge boer wil een be
drijf van i 2 ha overnemen, waarvan 7,20 ha
grasland en 4,80 ha bouwland, waarop 30%
hakvruchten en 70%» granen. Doordat er
stoppelknollen verbouwd worden, is de op
pervlakte grasland plus voedergewassen
8,20 ha. De veestapel bestaat uit ongeveer
r 2 melkkoeien met bijbehorend jongvee,
hetgeen een aantal melkkoeien per ha gras
land en voedergewassen betekent van 1,45.
Dit is dus een goede veebezetting.
De opbrengsten evenals de kosten in de be
rekening zijn alle zo reëel mogelijk ge
houden en zijn afgeleid uit de bedrijfseco
nomische boekhouding van goed geleide
bedrijven. De verdere berekening is enigs
zins eenvoudig gehouden en gebaseerd op
de saldo-methode.
De opbrengst in guldens per ha van het bo
ven vermelde bouwplan is te stellen op
1.200. De direkte kosten (o.a. loonwerk,
bemesting e.d.) bedragen 450. Het saldo
terzake van marktbare gewassen is dus
750 per ha.
Wat is nu de opbrengst van het grasland en
ci'e voedergewassen? Een melkopbrengst van
4.100 kg per koe met een gemiddelde op-
brengstprijs van 25 cent geeft 1.025. Door
verschil in aan- en verkopen en verschil in
balanswaarde ontstaat de omzet en aanwas.
Deze is te stellen op 425. Totaal dus
1.450. Voor het rundvee is aan veevoer
plus overige direkte kosten te rekenen
500, zodat een saldo per koe resulteert
van 950.
Per ha grasland en voedergewassen zijn er
1,45 melkkoeien en het saldo per ha is dus
950 x 1,45 1.380
Verdere kosten voor bemesting,
loonwerk enz. zijn 390
Het saldo per ha grasland en voe
dergewassen bedraagt dus 990
Het totale saldo van de grond wordt dan
4,3 ha marktbare gewassen x 750 3.225
8,2 ha grasland en voederge
wassen x 990 8.120
1 '-345
Bij de tot nu toe uitgevoerde berekeningen
is nog alleen rekening gehouden met de di-
rekt aan bouwland en grasland toereken
bare kosten. Er zijn daarnaast nog andere
kosten, die in rekening moeten worden ge
bracht, om het netto-rendement van de
grond te kunnen berekenen. Deze zijn de
volgende:
Kosten van werktuigen 125
per ha) 1.500
Kosten van paard 350
Algemene kosten (boekhouding,
contributies e.d.) 650
Arbeidsvergoeding voor 1 ar
beidskracht 6.300
Totale indirekte kosten 8.800
1203