kan wel een tijd lang zo zijn, maar niet zon
der einde.
Door de aanlokkelijke wijze waarop dit
alles wordt voorgespiegeld aan degene die
in geldnood zit hij krijgt het bepaald niet
zo duidelijk en onverbloemd te horen als
wij het hier hebben neergeschreven zijn
er velen, die zich met een dergelijk zaakje
inlaten, na korte of lange tijd in de gaten
krijgen hoe de vork in de steel zit en dan
hun lieve centjes kwijt zijn. Houden zij vol
en wachten zij tot zij aan de beurt zijn,
soms eerst na jaren, dan blijken zij behalve
de lage rente nog allerlei bijkomende kosten
en vergoedingen te moeten betalen, die de
werkelijke kosten van de lening hoger ma
ken dan de kosten van het normale bank
krediet.
Is daar dan niets aan te doen? Het klinkt
verwonderlijk, maar er is inderdaad niets
aan te doen, althans niet op grond van de
huidige tekst van de Geldschieterswet. Er
is in ons land echter een Commissie van
Advies en Bijstand, die opgericht is krach
tens de Geldschieterswet en elke twee jaar
verslag van haar bevindingen uitbrengt aan
de Kroon. Deze Commissie heeft thans de
vinger op de wonde plek gelegd. Zij heeft
in haar verslag over 1960 en 1961 de akti-
viteiten van deze geldschieters aan de kaak
gesteld en duidelijk gemaakt waarom deze
lieden zich aan de wet kunnen onttrekken.
Wij kunnen op al die punten hier niet in
gaan; het zij voldoende erop te wijzen dat
alleen leningen boven de 1.500,— in de
termen van de Geldschieterswet vallen.
Het feit alleen al dat het bedrijf zodanig
is opgezet dat het juist door de mazen van
de wet glipt wekte reeds de argwaan van
de Commissie. Ook de als laag aangeprezen
rente maakte haar achterdochtig, omdat in
de praktijk meestal aan dergelijke bijzon
der aanlokkelijke aanbiedingen ongenoem
de voorwaarden zijn verbonden, die de las
ten voor de kredietnemer aanmerkelijk ver
zwaren. In het verleden zijn er wel meer
van dergelijke „weldoeners" geweest, doch
zij konden worden gegrepen door de po
litie. Eerst in de laatste jaren is het systeem
uitgedacht dat juist binnen de bepalingen
van de wet valt.
De bezwaren van dit systeem zijn duide
lijk. Allereerst gaat het om bedrijven zon
der eigen kapitaal, reserve of aansprake
lijkheid van leden. Raakt het bedrijf in fi
nanciële moeilijkheden, dan zijn de deelne
mers hun spaargeld kwijt, h en volgend be
zwaar is dat de wachttijd onbepaald blijft.
Het zullen echter juist degenen met acute
geldbehoeften zijn die zich tot deze instel-
1 io3
Ook bij somber weer blijft het nieuwe gebouw
van de boerenleenbank Angeren indrukwekkend
I aA-wa