Keek m liktA|1
Een belangrijke beslissing betreffende de verplichting
tot het betalen van uittreegeld
De coöperatie is een vereniging, waarbij de statuten de leden de
vrijheid van in- en uittreding moeten waarborgen. Dit wil daarom
nog niet zeggen, dat aan de mogelijkheid van toe- en uittreding
geen voorwaarden mogen verbonden worden. Zo ontmoet men in
de statuten van dergelijke verenigingen dikwijls de bepaling, dat per
jaar slechts een bepaald percentage van het aantal leden hun lid
maatschap door opzegging kunnen beëindigen dan wel, dat bij op
zegging een uittreegeld is verschuldigd, waarvan het bedrag of al
thans het maximum daarvan statutair is vastgesteld. In ieder geval
dienen echter deze voorwaarden in overeenstemming te zijn met
doel en strekking van de betrokken vereniging terwijl, aldus bepaalt
artikel 12 van de wet op de coöperatieve verenigingen, een voor
waarde, welke verder gaat dan geoorloofd is, in zoverre voor niet
geschreven wordt gehouden. De noodzakelijkheid tot het stellen
van voorwaarden kan haar grond vinden in de behoefte, welke de
betrokken vereniging heeft aan regelmatige toevoer van de nodige
grondstoffen, aan crediet op lange termijn enz. Zo is het bij de
zuivelfabrieken gebruikelijk, dat bij opzegging door een lid een uit
treegeld wordt gevorderd, welk uittreegeld min of meer moet com
penseren het gemis van de melk, die het betrokken lid gewoon was
aan de fabriek te leveren.
Is het bij de statuten vastgestelde uittreegeld zo hoog, dat beta
ling daarvan voor het betrokken lid een aanzienlijk vermogenverlies
zou tengevolge hebben, dan zal men noodgedwongen toch maar
liever het lidmaatschap voortzetten dan zulk een zware boete te
betalen. Dat op deze wijze de bij de wet gegarandeerde vrijheid van
uittreding in het gedrang komt, behoeft geen betoog. Het is om
deze reden, dat een te hoog uittreegeld als een niet geoorloofde
voorwaarde van uittreding moet worden aangemerkt. Begrijpelij
kerwijze vormt dit een bron voor vele processen. In menig geval
immers wordt door een persoon, die zijn lidmaatschap heeft opge
zegd, het hem te betalen opgelegde uittreegeld, zijn financiële
draagkracht in aanmerking genomen, te hoog geacht en bijgevolg