maar indien hij die faktoren, die hij in de hand heeft, zo gunstig
mogelijk beïnvloedt, hoeft hij zich zelf niets te verwijten.
Zo is het ook met een boerenleenbank; ook daar wordt de uit
groei van de boerenleenbank tot spaarbank voor iedereen bepaald
door vele elkaar wederzijds beïnvloedende faktoren en het is ook
daar de taak van beheerders en kassier om deze faktoren zo gunstig
mogelijk te beïnvloeden.
De faktor propaganda verliest aan invloed als de service, de lig
ging, of de accommodatie slecht zijn, terwijl evenzeer een prachtig
nieuw gebouw lang niet dat effect heeft dat mogelijk is, wanneer
er geen verantwoorde propaganda wordt gevoerd.
Ook voor de boerenleenbank zijn er zulke bepalende faktoren.
De voornaamste hiervan willen wij hieronder in het kort behande
len. Het zijn:
a. de grootte van het werkgebied en het aantal inwoners.
b. de ligging van het kantoor.
c. de propaganda.
d. de service.
e. het spaarklimaat en de goodwill bij alle bevolkingsgroepen.
a. De grootte van het werkgebied en het aantal inwoners
Wanneer wij een boerenleenbank hebben in een klein dorp van
ongeveer 750 inwoners, dan kan deze jammer genoeg niet uitgroei
en tot een millioenenbank, al zou zij het maximum bereikbare ver
wezenlijken. Heeft men daartegenover een gemeente van 10.000
inwoners, bestaande uit meerdere kerkdorpen en een doorsnede
van b.v. 10 km. dan kan men niet volstaan met een kantoor tussen
de dorpen of in het hoofddorp zonder voldoende accommodatie in
de andere kerkdorpen (zittingen of bijkantoren).
De moderne mensen komen nu eenmaal geen kilometers ver
naar de boerenleenbank, terwijl zij een andere spaarinstelling naast
de deur hebben.
Hetzelfde geldt voor de grote plaatsen van 50 tot 100.000 inwo
ners, waar men nooit alle mensen zal kunnen bereiken met één kan
toor.
Ieder kantoor heeft een bepaalde reikwijdte en het aantal be
reikbare inwoners bepaalt uiteindelijk het maximaal bereikbare.
235i
