23 25
Toch waren enkele samenhangen ons onmiddellijk duidelijk em
nóg! Zo was de Hypotheekbank opgericht wegens liquiditeitsmoei
lijkheden bij de boerenleenbanken in 1906. En ze was opgericht in
september 1908. En het was dus zonne-klaar, dat ze in mei 1959
precies vijftig jaar bestond. De liquiditeitsmoeilijkheden zullen dus
inmiddels wel zijn opgelost. Jammer van die maquette. We heb
ben haar gemist, want we zijn gek op maquettes. Maquettes ademen
altijd. Ze ademen het speels-creatieve vernuft van de bouwer, die
die elk kleerhaakje op de juiste plaats weet aan te brengen. En ze
ademen toekomst, de toekomst waarin de mens wat perspectief wil
zien, soms ondanks alles: elke maquette is een nauwkeurige belofte.
Enmaar genoeg. Des professoren visie op, en vreugd over de
groei van de boerenleenbanken van de zuiver-agrarische naar de
plaatselijke sfeer konden wij persoonlijk niet delen al is de ont
wikkeling niet te stuiten en al heeft ze niet alléén-maar-schaduw
zijden, integendeel. Misschien zijn we wat ouderwets, maar zou een
organisatie als de onze, buiten de landbouw wel zo hecht zijn ge
worden? Wij hechten nogal sterk aan de culturele kracht van de
boer, gevolg van de harmonische aard van zijn arbeid, en van zijn
voortdurende ontmoeting met de natuur. Dat de huidige spaar-
rente niet te hoog is, accoord, maar zou de vroegere rente van
twee-komma-vier dat destijds wél zijn geweest? Het was ons alle
maal niet meer zo duidelijk. Het denken viel ons moeilijk.
Tenslotte werd ons gepeins tot gedommel. En wij droomden. In
de verte klopte iemand met een enorme hamer op een holklinkende
tafel en als op commando kwam uit ontelbare potjes de boter aan
gestroomd. Wij hadden zitten staren in het zon-overgoten gras. Het
werd stilaan wat lichter van tint, tot het geel was, goudgeel. Een
enkele oneffenheid in de grasmat verdween, ze werd spiegelglad en
glinsterde in de avondzon. De wind riep een kort gerimpel op, een
soort fijne golfslag die de schittering vergrootte. Opeens was alles
ons duidelijk: wij waren liquide! De ligstoel stónd niet meer, ze
drééf in een meer van wegstromende boter. We dreven af en de
enige muur, die ons kon stuiten, was nog slechts gereserveerd. Sa
men met een onwaarschijnlijke massa andere reserve-onderdelen
stond hij opgeslagen in een soort van zesdelige tent: een beter soort
„dump" vol ondefinieerbare spullen. Vijf ton en meer. Duidelijk
rees de muur voor ons op: hoog, strak, modern. Wij dreven er
dwars doorheen, met stoel en al. Aan de andere kant echter zette
zich de botervlakte voort tot aan de kim! Nou zoek je in zo'n geval
