ii78
sluitpost vormde. De kinderen, die er uit trekken, willen afrekenen;
zij kennen de verkoopwaarde van de boerderij en men mag al blij
zijn, dat zij een gedeelte van het geld tegen de gangbare rente in
het bedrijf laten zitten. De reële kapitaallasten zijn derhalve in de
practijk veelal hoger dan in de hoogste normberekeningen, die wor
den naar voren gebracht.
En nu nog een opmerking van schijnbaar tegengestelde strekking.
Er is in verband met de voorstellen van het Landbouwschap wel
gesproken van een „shocktherapie". Dit zou dan slaan op de rau-
welingsc publicatie van de desbetreffende voorstellen, waaraan
voor de inkomensverdeling in Nederland zoveel vastzit. Dit zou
echter slechts dan als bezwaar kunnen gelden, indien de Neder
landse gemeenschap de toepassing daarvan ineens in zijn geheel
zou moeten slikken. Aan de kwestie van het in rekening brengen
van de eigenaarslasten zit echter ook nog vast een pachtersprobleem
en een probleem van de vaststelling der pachtprijzen. Binnen het
kader van de geldende pachtwetgeving zullen die problemen wel
niet een, twee, drie kunnen worden opgelost. In verband daarmede
zou maar ik stel dat geheel voor mijn persoonlijke verantwoor
delijkheid naar analogie van voornemens, die leven ten aanzien
van de komende huurverhoging, een getemporiseerde, van jaar
tot jaar stijgende, doorberekening wellicht in overweging kunnen
worden genomen, maar en dat zij met klem gesteld niet dan
nadat het beginsel van de noodzakelijke doorberekening van de
eigenaars-lasten met inbegrip van de grondrente behoorlijk in een
parlementaire procedure zou zijn vastgesteldDoorberekening van
de eigenaarslasten, dat betekent in de eerste plaats een passende ver
goeding voor de gebouwenlast, daaronder begrepen rente en af
schrijving van het gebouwenkapitaal. Dat betekent vervolgens een
rente over het grondkapitaal- Daarbij mag het om eens een voor
beeld te noemen niet zo gaan, dat de vergoeding van het gebou
wenkapitaal wordt verhoogd en tegelijkertijd de rente over het
grondkapitaal zou worden verlaagd- Dat is maar een voorbeeld en
dat zal niemand willen nastreven, want dat zou neerkomen op ont
waarding van de grondeigendom of m.a.w. betekenen: onteigening
zonder voorafgaande of verzekerde schadeloosstelling en derhalve
in strijd zijn met de Grondwet (art. 158).
En nu doe ik het zwijgen eraan toe wat betreft de eigenaars
lasten, want een deel van de vergadering zou, indien nog verder