623
Stelt men de termijn, gedu
rende welke deze aandelen in de
leden-reserve geblokkeerd wor
den, op b.v. 5 jaar, dan gaat
men in het 6e jaar wel door met
de vorming van deze leden-re
serve, maar men keert tevens
hetgeen in het eerste jaar gere
serveerd is, uit. In het 7e jaar
reserveert men weer op dezelf
de wijze, maar men keert het
geen in het tweede jaar is gere
serveerd uit, enz.
Zodoende houdt de coöp.
steeds de beschikking over de in
een periode van 5 jaar gevormde
leden-reserve, die zij als be
drijfskapitaal kan gebruiken en
die niet kan worden opgezegd.
Zij is dan minder afhankelijk
van de credietmarkt, die in
Amerika veel minder stabiel is
dan hier.
Dit systeem, dat in Amerika
zeer algemeen is en het „revol-
ving capital system" wordt ge
noemd, kan ook in Nederland
worden toegepast en wordt op
enkele plaatsen zij het met
enige afwijkingen met veel
succes toegepast.
Het systeem verdient echter
een veel ruimere toepassing en
daarom wil ik er hier de aan
dacht op vestigen.
Het meest spectaculaire voor
beeld is de Coöperatieve Melk
Centrale, een coöperatie, die na
de oorlog is opgericht en in
Noord- en Zuid-Holland en
Utrecht werkt met de bedoe
ling om de consumptiemellr
voor gezamenlijke rekening aan
de melkinrichtingen te verkopen
en te leveren en voor zover er
overschotten aan melk zijn, deze
overschotten in eigen fabrieken
te verwerken.
Welnu deze C.M.C. is in 1945
practisch zonder eigen middelen
begonnen, maar zij houdt jaar
lijks iets op het melkgeld in,
d.w.z. zij schrijft de individuele
boeren voor het ingehouden deel
tegoed met de bepaling, dat het
bedrag moet blijven staan, tot
dat het lid zijn bedrijf staakt, of
overlijdt. In die gevallen is het
bedrag, dat voor dit lid op de
ledenrekening is geboekt, direct
opvorderbaar. De C.M.C. heeft
dit nu 10 jaar gedaan en zij heeft
in die jaren 16.000.000,als
leden-kapitaal bijeen gebracht.
Zij telt 12000 leden en be
heerst de gehele melkhandel en
zuivelindustrie in de veehoek
Amsterdam, Den Haag, Rotter
dam, Utrecht.
Dit leden-kapitaal is voor de
C.M.C. werkkapitaal, dat niet:
ineens kan worden opgevraagd.
Het aldus gevormde ledenka
pitaal is eigendom van de leden
en deze krijgen er ook rente
over uitgekeerd.
Men is bij de C.M.C. verder
gegaan en geeft aan de leden ge
legenheid om voor ronde bedra
gen, obligaties ten laste van de
C.M.C. te verkrijgen. Die obli
gaties worden dan verrekend