482 mede een onpersoonlijk worden van het bedrijfsleven tegengaat, er toe bij, de maatschappelijke orde in 't algemeen gezond te houden. Wanneer Europa zijn zending in de wereld ook verder zal ver vullen, zullen zijne volkeren en staten een gezond coöperatie systeem als element van orde en evenwicht niet kunnen ontberen. Samenvatting. 1. Dank zij zijn natuurlijke aanleg is de mens geschikt voor en bereid tot gemeen schapsleven. De eisen van het leven doen hem ook veel al behoefte hebben aan sa menwerking. Op economisch gebied is aan de coöperatie ve samenwerking een grote betekenis toe te kennen. Bepaalde factoren, die in we zen gebaseerd zijn op de van de natuur afhankelijke be staansvoorwaarden van land bouwbedrijven, verzwakken ten zeerste het concurrentie vermogen der landbouwpro ducenten. Het enige effec tieve middel tot opheffing van de zwakke marktpositie van de landbouwproducent is de eigen hulp of samen werking door coöperatieve aaneensluiting. 3. In een vrij bedrijfsleven heeft een ieder het recht te kiezen, tussen marktecono mische verzorging en eigen verzorging, welke laatste of wel alleenverzorging ofwel gemeenschappelijke verzor ging door coöperatieve sa menwerking kan zijn. Het recht tot coöperatieve samenwerking vindt steun in het principe der vrijheid van coalitie, welke tot de fundamentele mensenrech ten behoort en in de grond wetten der moderne cultuur - staten vastgelegd is. Het is nauw verbonden met de plaats der coöperaties in het rechtsbestel (coöperatierecht, belastingrecht, kartelrecht). De speciale wetten, die voor coöperaties gelden, moeten de vrijheid tot oprichting van coöperatieve verenigin gen waarborgen. 4. De landbouwcoöperaties dragen ten zeerste bij tot verbetering van de positie der boeren, in het bijzonder in economisch opzicht. Het coöperatieve geld- en cre- dietwezen, de coöperatieve werkzaamheid van instellin gen, die het werk in de land bouw vergemakkelijken en bevorderen, alsmede het bun delen van het aanbod aan agrarische producten en van de vraag naar bedrijfsmidde len, begunstigen de bedrijfs resultaten en de marktpositie der boeren. Krachtige cen trale coöperaties dienen de

Rabobank Bronnenarchief

blad 'Maandelijkse Mededelingen' (CCB) | 1955 | | pagina 26