159
Het commentaar in de Maan
delijkse Mededelingen beperkt
zich echter niet tot deze critiek
op de te beperkte opzet van het
onderzoek. Thans dient dan ook
aandacht te worden besteed aan
B. de belangrijkste der ge
signaleerde of gesuggereer
de tekortkomingen
Het onder A vermelde houdt
eigenlijk in, dat men niet méér
uit het rapport moet lezen dan
er in staat. Voor andere delen
van het commentaar geldt ech
ter de opmerking, dat het voorts
zeer nuttig is, uit het rapport
ook niet minder te lezen, dan
mogelijk is, want anders ont
staat het gevaar, dat tekortko
mingen worden geconstateerd
waar deze niet bestaan. Naar
onze mening is de schrijver van
het onderhavige commentaar
aan dit gevaar niet geheel ont
komen.
i. De critiek begint reeds
bij de basis van het rapport, de
keuze der bedrijven. Hierover
wordt terecht opgemerkt, dat
dezelfde bedrijven zijn gekozen
als die waarop het C.B.S. de sta
tistiek van de bedrijfsuitkomsten
heeft opgebouwd. Hieraan
wordt echter zonder meer de
conclusie verbonden, dat daar
mee voor iedere groep de voor
aanstaande bedrijven in aanmer
king zijn gebracht. Als dit in
derdaad het geval is, zou dit be
tekenen, dat slechts van de
vooraanstaande bedrijven boek
houdingen worden bijgehouden
door de landbouwboekhoudbu-
reaux. Deze conclusie lijkt ons
dan ook niet steekhoudend. Het
C.B.S. is op verzoek van en
voor dit doel gesubsidieerd door
het landbouwbedrijfsleven
zelf deze statistiek gaan verzor
gen en heeft daartoe uiteraard
een representatieve groep uit
het totale aantal geadministreer
de bedrijven gekozen, volgens
de daartoe geëigende steek-
proefmethodiek.
Doch, al zijn dan niet voor de
desbetreffende groepen de voor
aanstaande bedrijven in aanmer
king gebracht, in vele gevallen
waren de gekozen bedrijven ge
middeld wel aanzienlijk groter
dan het gemiddelde van alle be
staande bedrijven. Hiervan
wordt in het rapport allerminst
een geheim gemaakt en op de
consequenties hiervan wordt
dan ook gewezen. Mede met het
oog op deze omstandigheid was
het noodzakelijk een eventuele
verkeerde interpretatie der ver
kregen gegevens te voorkomen
door deze in te delen naar
grootteklasse. Door een indeling
naar grootteklasse wordt de in
vloed, die van de grote bedrij
ven op het gemiddelde uitgaat
immers nagenoeg weggenomen.
Uit deze indeling blijkt duide
lijk, dat bij de grootteklasse 4-7
ha de investeerbare bedragen ge-
