9567
den voor afzet, transport, organisatie, financiering, juridische
zaken, statisfiek en marktberichtgeving. In December 1923
werd de eerste wagon graan verkocht. Nog negen andere
wagons volgden. De resultaten bleven beneden de verwach
tingen en prompt werd in begin 1924 de coöperatie geliqui
deerd" (pag. 49-50).
In Amerika kweekt de ondergang van een coöperatie ech
ter geen afkeer of gereserveerde houding, zoals in ons land
het geval is. Bij een volgende coöperatie kunnen de zaken
immers beter gaan?! Bovendien is de Amerikaan wel zo prac-
tisch dat hij de deelneming en daardoor het risico van een
individuele boer niet groot maakt, naar Nederlandse begrip
pen zelfs beslist klein houdt. Deelnemingen van slechts 10
dollar zijn niet abnormaal. Daartegenover gaat de interne
financiering van de coöperatie met eigen middelen (ingehou
den reserves of tegoedgeschreven kapitaal op leden-reke
ning) niet verder dan in Nederland het geval is.
Merkwaardig is de band tussen de coöperatie en haar
leden voorzover men althans van een band kan spreken.
Zo hebben de leden van afzefcoöperaties in Amerika door
gaans geen leveringsplicht: zij leveren aan de coöperatie
voor zover het hun goed dunkt. Maar wel wordt het aandeel
dat ieder lid aan het einde van het jaar krijgt uitgekeerd van
de winst die de coöperatie maakte, veelal bepaald door de
mate waarin hij met de coöperatie handel dreef. De toetre
ding of uittreding van de leden verloopt geruisloos: wordt
iemand afnemer van de aankoopcoöperafie of leverancier
bij een afzetcoöperatie dan wordt hij daardoor automa
tisch lid. Heeft hij in twee jaar niets meer Van de coöperatie
afgenomen, dan schrijft men hem zonder meer af. Opval
lend veel aandacht wordt in Amerika besteed aan voorlich
ting en reclame door middel van tijdschriften, radio, folders,
films, tentoonstellingen e.d. en vooral ook aan een goed
verzorgd en duur uitgegeven jaarverslag.
Het is zeker dat de landbouwcoöperaties in de Verenigde
Staten in aanzienlijke mate steun hebben ondervonden en
nog steeds ondervinden van de drie grote boerenorganisa-
ties: de National Grange (opgericht naar aanleiding van de
landbouwcrisis in 1867, thans 850.000 leden), de Nationai
Farmers Union (opgericht in 1902 onder de kleine katoen-
boeren in Texas, thans 500.000 leden) en de American Farm
