8394
een tabellarisch kasboek (dagboek geheten) werd verlaten
omdat het overschrijvingsverkeer van steeds grotere beteke
nis was geworden. De overboekingen overvleugelden de zui
vere kastransacties, terwijl het over de kas lopen van over-
boekingsposten zeer omslachtig was. De intrede van het nieu
we dagboek in de (tabellarische) journaalvorm had als con
sequentie, dat ook de jaarstukken, zoals deze in gebruik wa
ren, niet meer geheel aansloten aan de boekhouding. Meer
speciaal heeft dit betrekking op de „Rekening". De „Reke
ning" is n.l. een samenvatting van kasposten, een overzicht
van ontvangsten en uitgaven, aansluitend aan een kasboek.
Ten einde de overgang echter niet te groot te maken, werd
de „Rekening" voorshands als jaarstuk gehandhaafd, of
schoon er weinig logisch verband was tussen de „Rekening"
en het nieuwe dagboek. Dit blijkt wel aanstonds hieruit, dat
de cijfers aan de tegengestelde kant stonden en ook dat op
de „Rekening" alle omzetten uit het dagboek werden opge
nomen, behalve de omzetten van de rubriek „Kas". Dit was
uiteraard inconsequent. Niettemin bleef de „Rekening" foch
een stuk, dat een vrij volledig beeld gaf van de werkzaam
heden van de boerenleenbank. Vandaar dat er gezocht moest
worden naar een opstelling, die dit óók zou doen en boven
dien de tekortkomingen van de „Rekening" moest opvangen
en aansluiting geven aan de bestaande inrichting van het
nieuwe dagboek. De definitieve vorm, welke nu is gekozen
en op de jaarlijkse wintercursussen werd behandeld komt
hierop neer, dat in de plaats van de „Rekening" komt een
„Overzicht over het boekjaar".
Dit „Overzicht" bevat de omzetten van de verschillende
rubrieken van het dagboek, waarbij van de rubriek „Diverse
rekeningen" en van de rubriek „Rente, provisie en kosten"
een nadere specificatie wordt gegeven. Alle cijfers in de op
stelling van de omzetten en van de beide specificaties zijn
zonder inbegrip van begin- of eindsaldi. Hef gaat dus om de
invulling van uitsluitend OMZEÏ-cijfers. De tellingen, welke
in de opstelling „Omzetten" dienen te worden vermeld, wor
den overgenomen uit het dagboek, nadat de beginsaldi
„Kas" en „Centrale Bank" van de tellingen zijn afgetrokken
en vóórdat de eindsaldi van het vorig boekjaar zijn inge
bracht. Het is duidelijk, dat hef totaal van de omzetten „de-
