8105
nefaire evenwicht, waaronder dient te worden verstaan een
2odanige maatschappelijke geldstroom, dat deze geen prijs-
ontwrichtende werking uitoefent. Daarom v/as het in Septem
ber van het vorige jaar noodzakelijk om een vermeerdering
van de geldhoeveelheid als gevolg van credietverlening
door de banken onder controle te nemen. Op basis van een
promesse-disconto van 3^°/o had deze maatregel echter on
voldoende effect gesorteerd. Tof staving daarvan kunnen de
navolgende cijfers worden vermeld: in het derde kwartaal
1950 had zich een grote stijging van de credietverlening aan
het particuliere bedrijfsleven voltrokken; de uitbreiding van
het credietvolume bedroeg in die periode 195 millioen;
niet minder dan 86 millioen was verleend door het land-
bouwcrediet zoals dat hoofdzakelijk georganiseerd is in de
Centrale Banken van Utrecht en Eindhoven. Het vierde kwar
taal, waarin de crediefbeperkingsmaatregelen waren afge
kondigd, gaf voor wat betreft het totaal van de credietverle
ning slechts een geringe uitbreiding te zien; de uitbreiding
van het credief aan het particuliere bedrijfsleven beliep in dat
kwartaal een bedrag van 28 millioen. Merkwaardig waren
evenwel de navolgende cijfers: het credietvolume van het
particuliere bankwezen was ingekrompen met een bedrag
van 32 millioen; de credietgeving door de landbouwcre-
dietbanken daarentegen was uitgebreid met niet minder dan
60 millioen. Het resultaat van beide activiteiten was de ge
ringe uitbreiding met 28 millioen.
Aanvankelijk zal men verrast zijn bij het vernemen van
deze cijfers; toch komen zij wel verklaarbaar voor: reeds bij
een oppervlakkige waarneming van de beeldstatistieken, die
zijn opgenomen op de pagina's 18 en 19 van ons jaarverslag,
springt onmiddellijk in het oog, dat telkens in het laatste
kwartaal van het jaar zowel de voorschot- als de credietver
lening door de boerenleenbanken de hoogste stand vertoont.
Men heeft hier dus te doen met een gebruikelijke seizoens
financiering, die is terug te voeren tot de oogstvoorberei-
ding in het bijzonder door de tuinders en de opslag van
kunstmest en veevoeders door de aan- en verkoopvereni
gingen.
Daarnaast heeft het effect gewerkt, dat reeds hiervoor werd
vermeld, n.l. van de overheveling van credieten van het par
ticuliere bankwezen in het bijzonder van rekening-courant-
