7938
crediet desniettemin een krachtige financiële steun aan de
coöperatieve zuivel verlenen, mits slechts de regels van het
financiële spel in acht worden genomen: deze worden nu in
het hierna volgende aan een nader onderzoek onderworpen.
De financieringsvormen.
Iedere zuivelfabriek heeft als onderneming een typische
functie, die bestaat in hetgeen de zuivelfabriek met uitslui
ting van anderen onderneemt, d.w.z. als haar aandeel tot de
nationale productie bijdraagt. Die functie nu kan door nie
mand, ook niet door een coöperatieve boerenleenbank, van
de in de rechtsvorm ener coöperatie werkzame zuivel
fabriek worden overgenomen. Het zijn de in de coöperatie
werkzame boeren, die zelf de functie van zuivelfabrikant
willen uitoefenen en derhalve ook zelf moeien uifoefenen,
willen zij in de zuivelindustrie, zoals hun bedoeling is, als
ondernemer werkzaam zijn. De belangrijkste consequentie
van deze ondernemersfunctie in de zuivelindustrie is, dat de
samenwerkende boeren dan ook zelf het risico daarvan moe
ten dragen.
In het particuliere bedrijfsleven nu wordt dit ondernemers
risico gedragen door de investering van risicodragend kapi
taal in de onderneming. De kapitaalverschaffing en het risico
dragen gaan in het particuliere bedrijfsleven doorgaans sa
men. Bij de coöperatie is zulks evenwel niet het geval: het
dragen van het ondernemersrisico zit bij de coöperatieve
bedrijfsvorm niet vast aan de kapitaalverschaffing, doch aan
het lidmaatschap van de coöperatie, zo dikwijls dit althans
gepaard gaat met de aanvaarding van aansprakelijkheid.
Deze aan hef lidmaatschap van de coöperatie verbonden
aansprakelijkheid kan, zoals bekend is, zijn onbeperkt of
beperkt. Aan welke aansprakelijkheid dient nu de voorkeur
te worden gegeven? Ter beantwoording van deze vraag zal
moeten worden onderscheiden of het betreft een plaatselijke
dan we! een centrale coöperatie.
Indien bij een plaatselijke coöperatie de werkzaamheden
zich uitstrekken over een beperkte groep van belanghebben
den en deze volledig op de hoogte van elkanders levens
omstandigheden zijn, verdient het aanbeveling om de finan
ciële draagkracht van zulk een coöperatie te grondvesten op
