7776
credietzone zou worden overschreden, welke vrije cre-
dietgrens voor iedere bank aan de hand van daartoe af te
kondigen normen zou worden vastgesteld, voor verdere
credietfinanciering gebruik zou moeten worden gemaakt van
crediet van de Nederlandsche Bank, waarvoor nu laatstelijk
de rente verhoogd is tot 3}y2°/o. Ook onze boerenleenbanken
zullen derhalve bij een verdere uitzetting van haar crediet-
volume in de mogelijkheid kunnen komen te verkeren, dat zij
voor de beschikbaarstelling dezer credieten niet meer mogen
gebruik maken van haar tegoed bij de Centrale Bank, doch
daartoe moeten gaan putten uit de credietmiddelen van de
Nederlandsche Bank, waarover alsdan een rente van 3H°/o
zou moeten worden betaald. Het is vanzelfsprekend, dat, in
dien de boerenleenbank zelf aan dergelijke credieten niet
wil tekort komen, de aan debiteuren in rekening te brengen
rente ook zoveel hoger dan de thans geldende rentetarieven
zal moeten zijn.
Uit hetgeen wij hiervoor mededeelden, zal zijn duidelijk
geworden, dat de vaststelling van de normen aan de hand
waarvan de vrije credietzone voor de boerenleenbanken
wordt bepaald, voor deze laatsten van het grootste belang is.
Ook zal het duidelijk zijn, dat de besprekingen, die nu sinds
enige weken met de Nederlandsche Bank op gang zijn, voor
al hierop betrekking hebben. En ook zal het nauwelijks be
hoeven te worden gezegd, dat de Centrale Bank haar uiterste
krachten inspant om in deze zowel de belangen van de boe
renleenbanken, maar niet minder ook de belangen van land
en tuinbouw bij een redelijke credietvoorziening veilig te
stellen. Wat de belangen van de boerenleenbank betreft,
gaat het om de veiligstelling van de rendabiliteit van het boe-
renleenbankbedrijf, dat krachtens zijn sociale doelstelling
niet veel ruimte overheeft. De belangen van land- en tuin
bouw spreken voor zich zelf, indien men bedenkt wat er moet
gebeuren aan rationalisering en intensivering van het land
en tuinbouwbedrijf om ook dit op een veilige rendabiliteits-
basis te behouden. En kan men zich indenken, dat het voor
het industriële en handelsbedrijfsleven niet zo veel geeft of
de rente voor het crediet 1 of meer procenten duurder wordt,
voor land- en tuinbouw liggen hier nu eenmaal de verhou-