7788
meldden wij dat de wet hiertoe het begrip „opbouw-hypo-
theek" hanteert. In deze aflevering zullen wij ons ertoe be
palen de inhoud van dit begrip en de daarop betrekking
hebbende bepalingen uit de Wet op de Materiële Oorlogs
schaden uiteen te zetten.
Wij dienen ons te realiseren dat wij thans op een kruispunt
zijn aangekomen, waar meerdere belangen om voorrang vra
gen en waar de overheid dus wel aanwezig dient te zijn om
het verkeer te regelen. Eerst immers hebben wij de weg uit
gestippeld van de hypotheekhouder, die ervaart dat het te
zijnen behoeve verbonden onroerend goed oorlogsschade
lijdt. Nu echter ontmoeten wij degene hetzij de overheid,
hetzij een particulier of een particuliere instelling die be
reid is de voor het herstel of de herbouw benodigde gelden
ter beschikking te stellen en hiervoor behoorlijke hypothe
caire zekerheid verlangt. In het belang van de Wederopbouw
was het noodzakelijk tot verzoening van deze tegengestelde
belangen, bijzondere, van het algemene recht afwijkende be
palingen te stellen. De wetgever wil hef dus voor een oor
logsgetroffene, wiens beschadigd of vernietigd onroerend
goed reeds met hypotheek is belast mogelijk maken voor de
financiering van de herbouw of het herstel, gelden op te ne
men onder aanbieding van een behoorlijk onderpand. De
wet opent de mogelijkheid dat deze eigenaar daartoe een
z.g. opbouwhypotheek aan de geldgever verleent.
Het merkwaardige van deze hypotheek is op de eerste
plaats dat zij tussen de reeds bestaande hypotheken kan wor
den ingeschoven en zelfs hypotheken, gevestigd vóór het
ontstaan van de oorlogsschade welke in de wet oude hypo
theken worden genoemd, in twee delen kan splitsen, met dien
verstande, dat de opbouwhypotheek rang neemt na het eer
ste gedeelte van de oude hypotheek, terwijl het tweede ge
deelte in rang op de opbouw-hypotheek volgt. De eigenaar
kan deze rangregeling treffen in overleg met de oude-hypo-
theekhouder of andere zakelijke gerechtigden op het onroe
rend goed. Wanneer de eigenaar met de oude-hypotheek-
houder niet tot overeenstemming kan geraken of wanneer dit