7706
verplichting niet zal nakomen. Met zulk een zekerheid is voor
de schuldeiser echter nog niet alle risico verdwenen: nemen
wij b.v. borgtocht, het persoonlijke zekerheidsrecht, dat zo
genoemd wordt omdat de zekerheid hier bestaat in de ver
klaring van een derde persoon, dat hij de schuld van de
schuldenaar zal voldoen, wanneer deze in gebreke zou blij
ven. De schuldeiser zal echter maar moeten afwachten of de
borg, wanneer eenmaal de nood aan de man is, in staat is
te betalen. Het kan blijken dat de borg intussen zijn vermo
gen heeft verloren, gefailleerd is of met al zijn hebben en
houden naar het buitenland vertrokken. In zulk een geval is
van zekerheid geen sprake meer en is bijzondere verhaals
recht niets anders dan een lege dop. In hef algemeen ge
sproken moet de borgstelling dan ook als de minst zekere
zekerheid worden beschouwd: pand en hypotheek geven
immers speciaal verhaalsrecht op een zaak en wel op een
dusdange wijze dat de pand- of hypofheekgever dit recht
niet meer illusoir kan maken: het zijn de z.g. zakelijke zeker
heidsrechten.
Wordt het verhaalsrecht gevestigd op roerende zaken, dan-
hebben we met pandrecht te doen. Voorwaarde voor het
vestigen van hef pandrecht is dat het pand uit de handen van
de schuldenaar geraakt en onder de macht komt van de
schuldeiser. De schuldeiser moet het pand bewaren en kan
zich bij ingebreke blijven van zijn schuldenaar schadeloos
stellen door publieke verkoop. Aangezien de pandhouder
het pand slechts mag bewaren en niet gebruiken is het zeer
oneconomisch wanneer gebruiksvoorwerpen in pand worden,
nood over en het is deze practijk die het aanzien heeft ge-
gegeven: hiertoe gaat men dan ook slechts in gevallen van
geven aan het befaamde instituut van de lommerd en vele
wettelijke voorzieningen tot bestrijding van woekerpractijken
op dit gebied. Grofe betekenis echter kan het pandrecht
krijgen wanneer het zaken betreft die niet of nog niet tot
gebruik dienen. Het zijn vooral effecten en handelsvoorraden
die zich lenen om als onderpand te dienen. Men begrijpt dat
bij credietverlening het pandrecht in het algemeen makke
lijker en beter zekerheid biedt dan borgtocht en dat bij aan
bieding van een zakelijk onderpand het crediet ook eenvou
diger en zonder tijdrovend onderzoek kan worden verleend.
