7392
Bij al die ellende was nochtans een groot geluk: het Ne
derlandse volk had, ondanks alle leed en lijden, ondanks
onrecht en verdrukking, zijn geestkracht behouden. Heel het
Vaderland weet hoe ontzaglijk veel de eerbiedwaardige dra
gers van de Kromstaf, door woord en daad en voorbeeld
hebben gedaan ter handhaving van het moreel. Ook mag het
Land weten hoe er gewaagd werd en gewerkt om de midde
len te behouden, die het hongerende volk althans enigszins
konden voeden en het straks de verloren krachten terug zou
den schenken. Dat verdienstelijke werk gebeurde onder lei
ding van die andere Stat, de Directeur van hef Bureau Ont
ruiming, de tegenwoordige Directeur-Generaal van de Land
bouw.
De boeren van Nederland maakten zich gereed om de her-
stelarbeid aan te vatten en achter het in slagorde geschaarde
boerenleger stond zijn welvoorzien arsenaal, de Coöpera
tieve Centrale Boerenleenbank. Wat zouden we begonnen
zijn, mijne Heren, hadden wij bij hef werk aan de heropbouw
van onze verkommerde landbouw de boerenleenbanken niet
gehad! En heeft ook niet de Overheid bij de uitvoering van
vele harer maatregelen, een dankbaar gebruik gemaakt van
hef landbouwcrediefwezen? Denkt eens aan de geldzuive-
ring, waarbij de boerenleenbanken de in te leveren biljetten
van honderd gulden in ontvangst namen en verantwoordden.
Niet zo lang duurde het, of onze kassiers hadden met niet
minder dan zes verschillende geblokkeerde rekeningen te
doen en daarbij kwamen dan nog de effectenregistratie en
de certificatie van buitenlandse activa. Een overzicht van al
dat nieuwe werk deed me bijna duizelen en ik kreeg mede
lijden met de kassiers, die het hadden uit te voeren.
Uw knappe inspecteurs zullen dat alles misschien „ver
schrikkelijk eenvoudig" achten, ik noem hef eenvoudig ver
schrikkelijk.
Toch hebben de kassiers, dank zij hun toewijding, dank zij
ook de krachtdadige hulp uit Eindhoven, hun moeilijke taak
met ere volbracht. De boerenleenbanken hebben de vuur
proef doorstaan en voor goed zich een plaats verzekerd in
het betalingsverkeer ten plaftelande.
De Coöperatieve Centrale Boerenleenbank heelt zich bij-
