7386
omzet steeg geweldig. De 2 ton van 1899 werden de 2 mil-
liard 600 miliioen van 1948.
Wij moeten eerbied hebben voor de plaatselijke leiders,
die zulke kapitalen deugdelijk weten te beheren, voor de
kassiers, die met nauwgezetheid de omvangrijke administratie
voeren. Als ik overweeg over welk een deskundigheid deze
mannen moeten beschikken, denk ik vanzelt terug aan de
kassiers van de eerste jaren der Centrale Bank, die zo dikwijls
zonder de minste boekhoudkundige kennis zich aan de ar
beid zetten. Hun betrouwbaarheid stond vast. Goede wil en
toewijding moesten aanvullen waf aan kunde en vaardigheid
ontbrak. Er waren er bij, die hef schrijven bijna hadden ver
leerd en bij de inspectie maakte zij verontschuldigingen we
gens hun gebrekkig werk. ,,lk ben maar een domme boer en
kan beter ploegen dan schrijven." Om bij zulk een kassier
gevoel van eigenwaarde op te wekken en hem daardoor
zelfvertrouwen te schenken, vroegen we hem, hoeveel talen
hij sprak. Dat was er natuurlijk slechts één, zijn eigene. We
zeiden hem dan: „Op aarde worden 2000 talen gesproken.
Dus zijn er 1999, die ge niet kent. En als iemand vijf talen
spreekt, wat heel mooi is, zijn er nog 1995, waarvan hij niets
weet. Op de 2000 blijft ge hem maar vier punten achter. Is
dat nu wel de moeite waard?"
Het behoeft ons niet te verwonderen, dat in den beginne
zulke kassiers niet tot de hoge uitzonderingen behoorden.
Hoe weinig onderwijs hadden ze dikwijls maar genoten en
hoe lang was ook dat al geleden. Als ons iets moet verwon
deren, dan is hef, dat zij allen het op den duur zo ver hebben
gebracht, dat zij de administratie op bevredigende wijze
konden voeren. Dat deden de inspanning en de offervaardig
heid, dat deed de liefde voor de bank hunner standgenoten,
de eigen Boerenleenbank.
Het is een voorrecht, in zijn jonge jaren met zulke mannen
veelvuldig in aanraking te komen en met hen te spreken
over hef leven en streven der boeren, hun werk en hun strijd.
Zo leert men kennen de edele stand, die door God is uit
verkoren om Hem Zijn medewerkers te geven bij het schep
pen van de vruchten der aarde. Zo leert men kennen de boer.
Neen, niet de landbouwer. Landbouwer is het beroep, het
vak. Een moeilijk vak, maar men kan het leren en om hef te