7135
's- Rijkskas te financieren en wel op zodanige wijze, dat de
handelsbanken in de credietverlening aan de overheid voor
een deel de taak der boerenleenbanken hebben overgeno
men, toen de cliënten hun bij de boerenleenbanken geplaats
te gelden weer nodig hadden. Dit verschijnsel van toene
mende creditsaldi bij de handelsbanken en vermindering
daarvan bij de boerenleenbanken kan dunkt ons niet worden
verklaard door een grotere geldbehoefte ten plaffelande in
verband met grotere investeringsmogelijkheden in hef agra
risch bedrijf; veeleer moet ter verklaring daarvan worden
gewezen op infering in de gezinshuishouding en op belas
tingbetaling, die ten plattelande niet worden gecompenseerd
door winstmogelijkheden, die overigens in het bedrijfsleven
wel schijnen te bestaan. Al met al stellen de cijfers, welke in
hef jaarverslag van de Nederlandsche Bank bij elkander zijn
gebracht nog eens duidelijk in het licht, dat hef vele geld,
dat de Staat uitgeeft in de stad te recht komt in de vorm van
ambtenaarssalarissen en van bedrijfswinsten en dat Sijmen de
boer betaalt.
Wij mogen de President van de Nederlandsche Bank dank
baar zijn, dat hij ook zo uitvoerig is ingegaan op de diepere
oorzaken van hef tekort op de overheidsdienst. Daartoe wor
den de uitgaven verdeeld in uitgaven ten behoeve van de
staatstaak in engere zin en uitgaven strekkende tot vermo
gens- en inkomensoverdracht. Laatstgenoemde uitgaven ma
ken 40% uit van de totale begroting en stemmen in omvang
overeen met hef begrotingstekort. Daaruit wordt de conclu
sie getrokken, dat hef tekort op de overheidsdienst mede kan
worden toegeschreven aan hef feit, dat de overheid zich voor
de taak ziet gesteld zekere inkomens- en vermogensover-
drachfen tot stand te brengen, die zij niet in staat blijkt te
zijn langs de weg der normale belastingheffing te verwezen
lijken, omdat de grenzen der belastbaarheid vrijwel zijn be
reikt, zo zij niet reeds in sommige opzichten zijn overschre
den. Dit leidt tot vermogensintering door binnenlands en
buitenlands lenen dan wel tot inflatie, die neerkomt op een
onbillijke belastingheffing.
Verder wordt er op gewezen, dat drie groepen in de sa
menleving de ontvangers zijn van de inkomens- en vermo
gensoverdrachten, te weten de oorlogsgetroffenen, de rente-