6390
Tenslotte werd de vraag gesteld in hoeverre door
toekenning van verordenende bevoegdheden aan cen
trale organisaties van coöperaties het nuttig effect en
de betekenis van onze coöperatieve productie- en dis
tributie-apparaten zou kunnen worden verhoogd. Hier
bij kwam spr. tot de conclusie, dat als de enige doel
treffende ordening van de coöperatie die ordening kan
worden beschouwd, welke het gevolg is van de ge
meenschappelijke overtuiging, dat andere tijden andere
maatregelen vereisen. In dit verband wordt gewezen op
de in organisatorisch opzicht zeer sterke centralisatie
tendens, welke men de laatste jaren heeft gezien in de
ontwikkeling van het uiteraard zeer gedecentraliseerde
landbouwcredietwezen.
Spr. besloot met de gebruikelijke toespraken.
Naschrift.
Hoezeer wij ook in menig opzicht waardeering heb
ben voor den inhoud van de Openbare Les van Dr. Frie-
tema, toch mogen wij niet nalaten op te merken, dat
een meerzijdige bekendheid met de coöperatieve land
bouworganisatie in ons land aan de feitelijke mededee-
lingen die er in voorkomen, ten goede zou zijn geko
men. Zeer zeker zou dan b.v. niet onvermeld zijn geble
ven het feit, dat de meer dan 500 (thans 568) bij de Cen
trale Bank van Eindhoven aangesloten boerenleenban
ken reeds in 1927 uniforme statuten hadden, die zeer
gedetailleerde goedkeuringsrechten voor de Centrale
Bank inhielden, bijv. bij kassiersbenoemingen, bij de
vaststelling van rentetarieven enz. enz. Zulk een con
structieve ordening op basis van vrijwillige samenwer
king en zonder aantasting van de wezenlijke beschik
kingsvrijheid bij de locale coöperaties is steeds de
kracht der onder leiding onzer Centrale Bank staande
credietorganisatie geweest ook in een tijd dat voor
velen ordening nog een ongewenscht en onbegrepen
ding was.
Niet alleen bij onze Centrale Bank, doch ook bij