5048
zelf te worden zou een verlies van vrijheid der banken
en van de aangeslotenen daarvan het gevolg zijn ge
weest, met het resultaat, dat ze in levenskracht zouden
hebben ingeboet, dat het verantwoordelijkheidsbesef
der plaatselijke instellingen zou zijn verschrompeld en
de schoone gedachte van: allen voor één en één voor
allen, zou zijn uitgehold.
Gelukkig is de geschiedenis daar om te bewijzen, dat
de Centrale steeds een dienende functie vervuld heeft
door het oefenen van controle, het opvoeden tot een
richtig beheer, het geven van leiding tot steeds beter
begrepen zelfstandigheid.
Van den beginne af heeft de Overheid de groote be-
teekenis hiervan begrepen cn toen de organisatie nog
niet zoodanigen omvang en kracht had, dat ze deze lei
ding zelf geheel kon bekostigen, is het om deze reden
geweest, dat het Rijk gedurende eenigen tijd financi-
eelen bijstand verleende. Die tijd is voorbij en we
mogen dankbaar constateeren, dat de verwachting, die
de Regeering koesterde van Haar jongen pupil, geheel
in vervulling is gegaan.
En zoo moge ik dan, mijne Heeren, dit alles overzien
de met groote dankbaarheid er van getuigen, dat de be
oefening der naastenliefde en de opvoeding tot zelf
werkzaamheid de beide grondstellingen van den
grooten Raiffeisen ook in ons land tot grooten zegen
zijn geweest voor onzen boerenstand.
Het bewijs is geleverd, dat deze stand tot groote
dingen in staat is, wanneer slechts duidelijk is ge
bleken, wat moet worden bereikt en welke weg moet
worden gevolgd.
Dit geeft mij hoop voor de toekomst, want op de
medewerking van dien stand aan de oplossing van de
tallooze problemen, waarvoor onze tijd ons plaatst, zal
nog menigmaal een beroep moeten worden gedaan.
Ik eindig dan, mijnheer de Voorzitter, met het aan
bieden van mijn gelukwenschen bij dit schoone jubi
leum en bidt Uwe organisatie ook voor de komende
jaren Gods onmisbaren zegen toe.
