4007
zeer gelukkige geweest, het onderlinge vertrouwen bij
de leidende persoonlijkheden van de Centrale Bank en
tusschen de Centrale Organisatie en de aangesloten
Boerenleenbanken is nooit geschokt geweest.
Daarin ligt wel het geheim van den bloei der Boe
renleenbanken en van het vele goede, dat door het
Iandbouwcrediet is kunnen verricht worden.
In de veertig jaren van het bestaan der Centrale
Bank is geen spaarder die zijn geld aan de Boeren
leenbanken of door de Boerenleenbanken aan de Cen
trale Bank had toevertrouwd, ooit ook maar een cent
tekort gekomen.
Dat is niet meer dan recht en billijk; maar als men
denkt aan de vele debacles in die veertig jaren, dan is
het toch wel de vermelding waard.
En het mooiste van onze Boerenleenbanken is de
hulp, die zij aan de kleine boeren en tuinders, en later
ook aan de grootere hebben geboden, door het ver
strekken van voorschotten. Wie den tijd hebben be
leefd, dat men om een paar honderd gulden te leenen
dagen kon rondgaan, en dan nog niet geholpen werd
ondanks aanbod van hypotheek te stellen, die besef
fen het best, welke weldaden de Boerenleenbanken
hebben gebracht.
Niet het minst hebben de Boerenleenbanken groote
verdiensten door de delging der schulden te bevorde
ren. Voorheen gingen maar al te dikwijls de schulden
van vader op zoon over, omdat men slechts met groo
tere sommen kon aflossen; maar de Boerenleenbanken
hebben terstond het systeem ingevoerd om ook met
de kleinste bedragen te kunnen terugbetalen.
Daarenboven werd terugbetaling als plicht opgelegd,
maar op zulke wijze, dat de schuldenaar daardoor niet
in moeilijkheden behoefde te komen.
Bij de herdenking van het 40-jarig bestaansfeest der
Centrale Boerenleenbank mogen wij wel hulde bren
gen aan de werkers der eerste uren, die de Boeren-