3908
een halve of heele ha. land moet koopen, terwijl hij de
rest in pacht of erfpacht kan krijgen, moet de Over
heid hare taak vervullen, zooals zij hare taak heeft be
grepen in het verleden door het verstrekken van voor-
deelige hypothecaire leeningen voor ontginningsboeren
en voor landarbeiders.
De vraag rijst, of het coöperatief landbouwcrediet
hier een taak heeft te vervullen. Ik ben mij ervan be
wust mij hier op gevaarlijk terrein te begeven, doch ik
mag de moeilijkheden hier niet uit den weg gaan. Tel
kens hooren wij de vraag: kan de leenbank niets doen?
Men bedoelt dan de Coöperatieve Centrale Boeren
leenbank en men denkt dan aan de reserve met heel
veel nullen achter de cijfers geschreven.
Voorop zij gezegd, dat dit deel van de boerenorga-
nisatie allerminst mijn sterkste wetenschap is. Ik moet
mij dus tot algemeenheden beperken en loop dan nog
gevaar mij te vergaloppeeren.
Voorop gezet zij, dat ik goed begrijp, dat het heel
gemakkelijk is te praten over dingen, waarvoor ande
ren de verantwoordelijkheid hebben te dragen. Het
bestuur der Coöp. Centrale Boerenleenbank te Eind
hoven draagt eene geweldige verantwoordelijkheid met
betrekking tot de soliditeit en likwiditeit harer organi
satie. De leiding eener financiëele organisatie moet
ook wanneer deze financiëele organisatie eene sociale
doelstelling heeft een groote voorzichtigheid in acht
nemen en bij alles wat naar idealisme zweemt van
groote nuchterheid en zelfcontrole blijk geven. Wan
neer ik hierna enkele losse gedachten opwerp, dan ligt
het geenszins in mijn bedoeling om mij op den stoel
der Centrale bankleiding te plaatsen, doch slechts om
enkele suggesties te doen.
Het doel van de leenbank is het verschaffen van
bedrijfscrediet; daartoe heeft zij zich zooveel mogelijk
te beperken. Immers de leenbank beschikt over op
vraagbare spaargelden, waarvan zij slechts een deel
kan uitleenen en wel op een wijze die met de opvraag
baarheid der spaargelden zooveel mogelijk in overeen-
