3491
ring is aan het bedrijfsleven hier te lande in vrijwel
geen enkel opzicht ten goede gekomen.
Wanneer zulks uitsluitend voor het land- en tuin
bouwbedrijf gold, dan zou het moeilijker zijn hieruit
eenige conclusie te trekken dan thans nu de industrie
bezig is voor zoover zij zich nog niet dood reorga
niseerde - haar laatste reserves op te teren, nu handel
en scheepvaart geleidelijk verder wegkwijnen, nu de
middenstand in een positie is komen te geraken, welke
bijna als hopeloos moet worden aangemerkt.
Ik weet het M. d. V., dat er „an höchster Stelle" per
sonen zijn, die met grimmige vasthoudendheid het
tegenovergestelde beweren en elke gelegenheid aangrij
pen om van hun inzicht naar een hoopvoller toekomst
te getuigen met de duidelijke bedoeling, om de groote
massa deelgenoot van hun optimisme te maken. En zeer
zeker zou o.a. uit den eenigszins toegenomen invoer in
Nederland van enkele grondstoffen een begin van
industriëele verbetering zijn af te leiden, indien niet tal
van andere gegevens aanwezig waren, die erop wezen,
dat deze vermeerdering aan incidenteele factoren is toe
te schrijven. Doch afgescheiden daarvan weet elke Ne
derlander uit eigen ervaring en uit eigen waarneming,
dat onze uitvoer nog geen enkele verbetering vertoont,
dat van een rentabiliteitsherstel in ons bedrijfsleven nog
geen zweem is te bespeuren, dat ons werkloozencijfer
van jaar tot jaar stijgt en in verhouding een hoogte
heeft bereikt als nergens anders, en dat het totaal ver-
loonde bedrag daalt en blijft dalen, ondanks de vrijwel
gelijk blijvende kosten van levensonderhoud. Op gevaar
af, van als een economische defaitist beschouwd te wor
den kan ik dan ook niet nalaten als mijn eerlijke over
tuiging weer te geven, dat van eenige binnenlandsche
opleving in ons bedrijfsleven, welke de koopkracht der
bevolking doet toenemen en daardoor ook aan onzen
land- en tuinbouw ten goede komt, geen sprake is en
geen sprake kan zijn. Omgekeerd is de toestand in de
agrarische bedrijven zoo bedroevend slecht, dat de
vraag der landelijke bevolking naar industriëele produc-