gevolgde bedrijfspolitiek in het breeder verband te
kunnen plaatsen, waarvan nu eenmaal eene instelling
als onze Centrale Bank niet los is te bezien, dan moet
ik beginnen met te constateeren, dat de toestand van
de land- en tuinbouwbedrijven in ons Nederland in 1935
ongunstiger was dan in eenig voorafgaand crisisjaar.
Vergelijken wij hiermede den economischen toestand
op internationaal terrein, dan kan daarentegen niet
worden ontkend, dat in het jaar dat achter ons ligt er
eenige kentering ten goede heeft plaats gevonden; dat
er namelijk een uitgesproken begin van herstel in de
internationale conjunctuur valt waar te nemen; een
herstel, dat ook in 1936 werd voortgezet. Weliswaar
blijven er naast de gunstige verschijnselen, die op een
conjunctuursverbetering wijzen, nog steeds bronnen
van onzekerheid bestaan, voornamelijk op internatio
naal politiek gebied, doch naar wij mogen aannemen,
zijn de grootste spanningen, die tot voor korten tijd
den wereldvrede bedreigden, op dit moment althans
voorloopig zoo goed als overwonnen te beschouwen,
ook al blijven er in dit opzicht gevaren dreigen.
Wanneer ik spreek van een beginnend herstel van de
wereldconjunctuur, dan heeft zich deze betrekkelijke
opleving weliswaar vooral op industrieel gebied gede
monstreerd, doch daarnaast valt niet te ontkennen, dat
volgens betrouwbare conjunctuurgegevens de toestand
van den landbouw in de meeste landen eveneens als
gunstiger moet worden beoordeeld, als gevolg van een
toegenomen afzet en eenigszins hoogere prijzen.
Een en ander stemt zonder twijfel hoopvol en geeft
zeer zeker eenige bevrediging voor zoover bij ons het
gevoel wordt opgewekt, dat een klein lichtstraaltje
door de donkere wolken begint heen te dringen; doch
grooter verheugenis zou er bij ons zijn, wanneer kon
worden gezegd, dat ook hier teekenen zijn waar te
nemen, die erop wijzen, dat er een betere toekomst ook
voor ons land in het naaste verschiet ligt. Dit is helaas
niet het geval. Integendeel, de algemeene toestand is
zorgelijker dan ooit; de elders waargenomen verbete-
3490
