3388
Het aantal ha. grond, dat jaarlijks ontgonnen werd,
schommelde tusschen de jaren 1833 en 1930 aanmerke
lijk: het bedroeg tusschen 1833 en 1897 ruim 4.800 ha.;
tusschen 1897 en 1911 ruim 4.300 ha.; tusschen 1911 en
1925 7.000 ha. en tusschen 1926 en 1930 ruim 11.500 ha.
De uitgestrektheid woeste grond in Nederland, welke
in 1833 nog 906.506 ha. bedroeg, was in 1930 tot 278.225
ha. teruggegaan. Naast de ontginningen heeft vooral de
laatste jaren drooglegging van slecht ontwaterde gron
den op groote schaal plaats gehad, wat eveneens als een
belangrijke landaanwinst mag worden beschouwd.
Tegenover deze aanwinst van cultuurgrond staat een
aanmerkelijk verlies aan land door stadsuitbreiding, we
gen- en kanalenaanleg. Aangezien Nederland tot de
dichtstbevolkte landen van Europa behoort, en van de
bevolkingstoeneming, welke in de laatste decenniën plus
minus 100.000 per jaar bedraagt, waarschijnlijk 23 pCt.
komt op rekening der landbouwbevolking, zal de uit
breiding der cultuurgronden op den duur niet voldoende
kunnen zijn, om aan de kinderen der landbouwende be
volking gelegenheid te bieden in den landbouw hun
levensonderhoud te blijven vinden. Zij zullen meer nog
dan reeds thans het geval is in andere beroepen hun
bestaan moeten zoeken, daar zelfs bij volledige uitvoe
ring van het plan tot drooglegging van de Zuiderzee,
drooglegging van slecht ontwaterde gronden, enz. de
mogelijkheid tot uitbreiding van den cultuurgrond na
eenige tientallen jaren zal ophouden te bestaan. In deze
eerstvolgende decenniën is het van groot belang te ach
ten, dat de aanwezigheid van geschikte woeste gronden
ontginning op eenigszins ruime schaal mogelijk maakt.
Deze woeste gronden bevinden zich hoofdzakelijk in de
zandstreken en de veenkoloniën. De ontginning dezer
gronden gaat de voortdurende splitsing der bedrijven
en daarmede het gevaar, dat de boerenstand op den
maatschappelijken ladder daalt, daadwerkelijk tegen.
Terwijl over het geheele land genomen de gemiddelde
grootte der landbouwbedrijven tusschen 1910 en 1921
is afgenomen van 11,66 tot 10,89 ha., steeg de gemiddelde
grootte in dezelfde periode in de zandstreken van 6,35
