3176
de salarissen, alleen de loonen en niet de vaste lasten.
Mijn eerste opmerking is, dat de Regeering, voor zoo
ver het het private terrein betreft, zich ook niet heeft
ingelaten met looneri of salarissen. Rechtstreeks heeft
de Overheid geen enkele handeling verricht, waardoor
zij in het particuliere leven in het loonpeil heeft inge
grepen. Wel heeft zij dat gedaan op haar eigen terrein,
op het terrein waar zij zelf werkgever was. Maar zij
heeft zich onthouden van rechtstreeksch ingrijpen in
de loonverhoudingen in het particuliere leven. Zij de
creteert niet de loonen in de beschutte bedrijven, die
meerendeels nog zeer hoog zijn, evenmin als zij over
het algemeen ingreep in andere privaatrechtelijke ver
houdingen. Ik zeg: over het algemeen, want indien men
zou willen zeggen, dat de Overheid van dat beginsel
van niet ingrijpen in privaatrechtelijke verhoudingen
afgeweken was ten nadeele van het kapitaal, dan zou
daarvoor eenige grond bestaan.
De Crisispachtwet is er een bewijs van; enkele an
dere maatregelen, hier verdedigd door den Minister
van Justitie, zijn er een ander bewijs van en zij vormen
niet onbelangrijke uitzonderingen op den regel, dien ik
zooeven noemde. Nu zal men zeggen, dat er buiten be
moeiing van de Overheid in elk geval sterke loondalin
gen in bedrijven en salarissen hebben plaats gehad. Dat
is juist, maar het is even juist, dat met honderden mil-
lioenen ook het kapitaal getroffen is. Het verlies op
aandeelen, afschrijving op obligaties, de daling van de
waarde van vaste goederen, is belangrijk. Over de ge-
heele linie maakt dit een bedrag te zamen uit van hon
derden millioenen guldens. Dat is het natuurlijke ver
loop van deze dingen.
Nu wil men, dat de Overheid zal gaan ingrijpen en
nu vraagt men zelfs, dat de Overheid speciaal op het
terrein van het hypotheekrecht haar wil zal opleggen.
Dat is, gelijk de heer de Geer gisteren opmerkte, bij
een vorm van gelduitleening, waarvoor de wet zeer
bijzondere rechtszekerheid in het leven heeft geroepen
niet bij andere schuld, waarbij die bijzondere rechts
zekerheid niet bestaat maar wel bij de bevoorrechte
