2902
de gevolgen van de crisis zullen moeten dragen, maai
men moet met wettelijke regeling nooit zoover gaan,
dat storingen optreden in het betalingsverkeer en in
grijpende wijzigingen in de credietverhoudingen zouden
worden aangebracht.
Ieder ingrijpen sleept als bezwaar allerlei complicaties
mee, welke niet zijn te voorzien. Iedere crediteur is op
zijn beurt weer debiteur en heeft als zoodanig verplich
tingen. Dat moet goed in het oog worden gehouden.
Daarom is spr. dan ook van meening, dat bij het aan
tasten van de voornaamste rechten spr. zou willen
zeggen: de grondrechten van de crediteuren niet te
ver mag worden gegaan; men moet bedenken, dat er
na dezen tijd weer een andere zal komen, waarin zeer
waarschijnlijk het platteland groote behoeften zal heb
ben aan crediet. En als men dan in een positie was ge
komen, dat er ten aanzien van de meest veilige beleg
ging groote wijzigingen zijn opgetreden door het ingrij
pen van de overheid, dan zou de kapitaalvoorziening
groote moeilijkheden ondervinden. Daarom moeten wij
verder zien dan onze neus lang is en geen voorwaarden
in het leven roepen, die ernstige belemmeringen zouden
kunnen opleveren in de voorziening van het crediet
voor het platteland.
In de derde plaats moet men bij deze kwestie scherp
onderscheid maken tusschen het vraagstuk van de rente
en dat van de hoofdsom. De belasting van de bedrijven
met betrekking tot de hoofdsom is voor de tegenwoor
dige waardeverhoudingen voor heel veel bedrijven on
betwistbaar te zwaar. Toen andere prijzen voor onze
producten gemaakt werden, zijn vele bedrijven opgezet
op een basis, die toen niet te zwaar was; thans over
treffen de lasten de waarde. In een tijd als wij nu be
leven van abnormale omstandigheden overal, ook in
het binnenland voor wat betreft de prijsvorming zal er
niet toe mogen worden overgegaan ingrijpende wijzi
gingen te brengen ten aanzien van de hoofdsommen,
waarmede de bedrijven zijn belast. Dat zou onverant
woordelijk zijn nu men de zaken nog niet kan overzien.
Daarmede wil spr. niet zeggen, dat niet eenmaal de tijd